Σαν σήμερα γένους θηλυκού… «ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ»
Το σημερινό κείμενο έχει τον τίτλο μιας κίνησης. Αυτό είναι το όνομα, που έδωσε μια μικρή συνάθροιση γυναικών της Κύπρου, ένα χρόνο μετά την εισβολή του «Αττίλα» στο νησί τους. Το 1975 στην πρώτη συνάντηση των γυναικών, που ο τόπος τους πια άνηκε στα κατεχόμενα εδάφη, τέθηκε το απλό ερώτημα «Γιατί δεν περπατάμε στα σπίτια μας;»
20 Απριλίου 1975, πραγματοποιείται η πρώτη μαζική αντίδραση στην τουρκική κατοχή, με μια ειρηνική πορεία προς την κατεχόμενη Αμμόχωστο. Συμμετέχουν 30.000 γυναίκες όχι μόνον από την Κύπρο, αλλά κι από όλο τον κόσμο, μεταξύ τους η Μελίνα Μερκούρη, η Λαίδη Αμαλία Φλέμινγκ και πολλές άλλες εκπρόσωποι οργανώσεων διαφόρων χωρών. Το αίτημα απευθύνεται προς τα Ηνωμένα Έθνη και δεν ήταν άλλο, παρά η εφαρμογή των ψηφισμάτων τους, επιτρέποντας στους πρόσφυγες να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Τα χρόνια περνούν, το αίτημα παραμένει. Το 1987 οργανώνονται ακόμα δύο πορείες. Στην δεύτερη περπάτησαν 1000 γυναίκες, η πορεία είχε ειρηνική διάθεση, αλλά οι γυναίκες ήταν αποφασισμένες. Σπάνε για πρώτη φορά τη γραμμή του Αττίλα και πατούν το κατεχόμενο έδαφος.
Το 1989 η πορεία επαναλαμβάνεται κι αυτή την φορά οι γυναίκες είναι 7.000 αποφασισμένες και πάλι να σπάσουν την γραμμή. Οι άοπλες γυναίκες της πορείας αντιμετωπίζουν βαριά οπλισμένους τούρκους στρατιώτες. Ακολουθούν συλλήψεις, αλλά η διεθνής υποστήριξη είναι πια μεγάλη. Διεθνείς προσωπικότητες, οργανώσεις για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και ευρωβουλευτές κάνουν διαβήματα υπεράσπισής τους. Χαρακτηριστική είναι η στάση Τουρκοκύπριας δημοτικής συμβούλου στο Λονδίνο, που επιστρέφει στην Κύπρο και ενώνει τη φωνή της με αυτή των Ελληνοκυπρίων γυναικών. Δεκάδες γυναίκες της Αμερικής ονομάζουντην συμμετοχή τους σε αυτή την κίνηση Journey for Freedom. Ανάμεσα στις Ελληνοκύπριες γυναίκες, η Τιτίνα Λοϊζίδου, η οποία είναι από την Κερύνεια, συλλαμβάνεται στα γεγονότα , αλλά δεν σταματά. Αποφασίζει να συνεχίσει τον αγώνα της, καταφεύγοντας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), διεκδικώντας το δίκιο της. Διεκδικώντας δηλαδή το δικαίωμα κατοχής και ειρηνικής απόλαυσης της περιουσίας της.
Το ζήτημα δεν είναι πλέον μια απλή ιδιοκτησιακή διεκδίκηση, αλλά αφορά τη νομιμότητα της κατάληψης της Κύπρου από την Τουρκία και την υπόσταση του καθεστώτος Ντενκτάς. Ένας ολόκληρος λαός στέκεται δίπλα της, βάζει τον εαυτό του στη θέση της κι ελπίζει.
Είναι 18 Δεκεμβρίου 1996, όταν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφασίζει, ότι η Τουρκία είναι υπεύθυνη για συνεχιζόμενη παραβίαση του δικαιώματος ιδιοκτησίας λόγω άρνησής της να επιτρέψει στην αιτήτρια να κάνει χρήση της περιουσίας της στην Κερύνεια και αναγνωρίζει, πως η αιτήτρια είναι η νόμιμη κάτοχος των τίτλων ιδιοκτησίας της περιουσίας της στην Κερύνεια και ότι η μόνη νόμιμη κυβέρνηση της Κύπρου είναι η Κυπριακή Δημοκρατία.
Τον Ιούλιο του 1998 το Δικαστήριο αποφασίζει, ότι η Τουρκία οφείλει να αποζημιώσει την αιτήτρια και το επιδικασθέν ποσό ξεπερνά το 1.000.000 λίρες Κύπρου, το οποίο της αποδόθηκε το 2003. Η νίκη δεν αφορά μόνο στην Τιτίνα Λοϊζίδου, αλλά σε όλους τους Κύπριους που στερήθηκαν την περιουσία τους και διωγμένοι ατενίζουν τα σπίτια τους, δίχως να μπορούν να περάσουν το κατώφλι τους.
Όμως ο όρος για την ειρηνική απόλαυση της περιουσίας της δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα. Μάλιστα το 2014 η Τιτίνα Λοϊζίδου πληροφορήθηκε ότι το πατρογονικό σπίτι, του παππού της γιατρού Σπύρου, αγοράστηκε από Τούρκο επιχειρηματία, για να γίνει εστιατόριο. Ο γιατρός Σπύρος είχε ξεγεννήσει τις περισσότερες γυναίκες της Κερύνειας και στα γηρατειά του οι περισσότεροι Κερυνειώτες, είτε Τούρκοι είτε Έλληνες τον έβλεπαν σαν «παππού» τους. Μάλιστα για να μπορεί να συνεννοείται πιο εύκολα με τους Τουρκοκύπριους ασθενείς του, είχε μάθει Τουρκικά. Ακόμα και Τουρκοκύπριοι Κερυνειώτες δεν θέλουν να μετατραπεί το σπίτι σε εστιατόριο.
Η Τιτίνα Λοϊζίδου είναι μια Κύπρια ξεναγός και εκπαιδευτής ξεναγών, δεν γνώριζε τα νομικά μονοπάτια, γνώριζε μόνο το δίκιο της. Στάθηκε όρθια όμως, για 7 ολόκληρα χρόνια απέναντι στο τουρκικό κράτος και αντιμετώπισε τις συνεχείς προσφυγές του. Η Τιτίνα Λοϊζίδου είναι η Γυναίκα, που νίκησε τον Αττίλα, η ίδια θα πει σε συνέντευξή της : «Ουδέποτε είδα την περίπτωσή μου ως μεμονωμένη… Αξίζει να συνεχιστεί ο αγώνας»
Πηγές : www.ekirikas.com, www.cyprustimes.com, www.vimaonline.com
Για τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πέζο:
Γεωργίου Στέλλα
Επιμέλεια: Ντάβαρης Παναγιώτης
