Η ψηφιακή ασπίδα προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Δρ. Αγγελική Αθανασακοπούλου

Στις πλατείες, στους δρόμους και στις προτομές, ο κάθε επισκέπτης της Καλλιθέας διαπιστώνει ότι σε αυτήν την πόλη έζησαν και έδρασαν σπουδαίες προσωπικότητες, που διακρίθηκαν με τον πολιτικό λόγο τους ή την καλλιτεχνική δραστηριότητά τους ή τις στρατηγικές τους ικανότητες. Τα υλικά κατάλοιπα της εποχής τους θυμίζουν το παρελθόν – και προκαλούν όλους εμάς να ανοίξουμε έναν διάλογο με αυτό. Η επαφή μας, όμως, με τα ίδια τα γραπτά κείμενα αυτών των ανθρώπων εξασφαλίζει μια πιο άμεση επικοινωνία με αυτούς. Μέσα από τον γραπτό λόγο τους, ξετυλίγεται η σκέψη και το έργο τους. Με άλλα λόγια, αυτά είναι μια πρωτογενής πηγή που επιτρέπει στον κάθε αναγνώστη να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα.​

Αναπόδραστα, τίθενται δύο ερωτήματα: πώς μπορούμε να διασώσουμε αυτοτελείς εκδόσεις, προσωπικά αρχεία και φωτογραφικό υλικό που συνδέονται με τις εν λόγω προσωπικότητες; Η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να επιστρατευθεί για αυτόν τον σκοπό στο πλαίσιο της άτυπης εκπαίδευσης που και αυτή έχει αναλάβειστην εποχή μας; Οι απαντήσεις και στα δύο ερωτήματα είναι καταφατικές. Οι μνήμες ξεθωριάζουν και ό,τι είναι πολύτιμο δεν το εμπιστεύεσαι στα χέρια του αδυσώπητου χρόνου. Φροντίζεις να το προστατέψεις με κάθε εργαλείο της τεχνολογίας. 

Ως Δήμος, ως ζωντανό κύτταρο δημοκρατίας, ανταποκρίνεται στο κάλεσμα κάνοντας πράξη τη θεωρία της διαγενεακής αλληλεγγύης. Παραδειγματικά, μπορεί να αναφερθεί η αναγκαιότητα ψηφιοποίησης των αυτοτελών εκδόσεων του Λογοτέχνη και Κριτικού, Γιάννη Χατζίνη με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι είναι εξασφαλισμένη η συναίνεση εκείνων που έχουν τα πνευματικά δικαιώματα του έργου του. Αυτός ο κριτικός, που είναι ένας ξεχωριστός σταθμός για τους ανθρώπους του Μεσοπολέμου, άφησε σε όλους εμάς ένα έργο διαχρονικής αξίας, που τα πανανθρώπινα μηνύματά του αφορούν κάθε εποχή. Η ψηφιοποίηση των έργων του και η ανάρτησή τους στο διαδίκτυο θα τα κάνει προσιτά στο ευρύ κοινό και ιδιαίτερα στους νέους, που χρησιμοποιούν το ψηφιακό βιβλίο. Πέρα από αυτά, θα δώσει σημαντική τροφή για διάλογο γύρω από το πεδίο της νεοελληνικής λογοτεχνικής κριτικής, που συνδέεται άμεσα με τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις της  χώρας μας κατά τον εικοστό αιώνα. Επιπροσθέτως, θα είναι ένα χρήσιμο υποστηρικτικό υλικό στη διάθεση των εκπαιδευτικών που διδάσκουν το μάθημα της Λογοτεχνίας. Έτσι, οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν πώς το ίδιο λογοτεχνικό έργο αποκαλύπτεται με διαφορετικούς τρόπους μέσα από την κριτική πένα.

Η ψηφιοποίηση και άλλων τέτοιων έργων και φωτογραφικών αρχείων, που πολλές παλιές οικογένειες της Καλλιθέας διαθέτουν, είναι επένδυση στον πολιτισμό και έμπρακτη απόδειξη εκδημοκρατισμού της γνώσης. Συνεπώς, η δημιουργία ενός τμήματος ψηφιοποίησης ιστορικών τεκμηρίων στην πόλη μας θα συνδέει οργανικά  το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της.

Η ιστορία της Καλλιθέας ξεχωρίζει μέσα στις γειτονιές της Αθήνας και η τεχνολογία μπορεί να εγγυηθεί τη μεγαλόπρεπη αφήγησή της.