Διαβάζω, 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση

1821 -2021.

Συμπληρώνονται φέτος 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 που είχε ως συνέπεια την ίδρυση του σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Το 1821είναι ένα ορόσημο όχι μόνο ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό και είναι ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα την ιστορία μας και τους ανθρώπους για τους οποίους είμαστε σήμερα περήφανοι αλλά και που τους χρωστάμε την ελευθερία μας.

1.Οι αγωνιστές του 1821 – Δασκαλάκη Μαρία Εκδόσεις Μίνωας

Πόσα γνωρίζεις, άραγε, για τους Αγωνιστές του 1821;
Η ιστορία σου μαθαίνει σε ποιες μάχες έλαβαν μέρος, σε ποιες νίκησαν και σε ποιες έχασαν. Σου λέει ακόμη αν πέθαναν πολεμώντας ή αν έζησαν για να δουν τη χώρα τους ελεύθερη. Σε τούτο το βιβλίο θα βρεις κι ένα σωρό άλλα για αυτούς. Ποιοι ήταν οι γονείς τους, αν ήταν πλούσιοι ή φτωχοί, καθώς και τι όνειρα είχαν για τα παιδιά τους. Θα διαβάσεις πώς ήταν η παιδική τους ηλικία. Πώς μεγάλωσαν. Τι έκαναν μέχρι να αρχίσουν να πολεμούν. Πραγματοποίησαν τα όνειρα των γονιών τους ή αποφάσισαν να χαράξουν τον δικό τους δρόμο; Οι Αγωνιστές του 1821 είχαν κι άλλη μία πλευρά που η επίσημη ιστορία συχνά ξεχνά να αναφέρει. Δεν ήταν μόνο πολεμιστές που ρίχνονταν άγρια στη μάχη δίχως να λογαριάζουν ζωή και θάνατο. Ήταν και άνθρωποι που αγάπησαν, έκαναν παιδιά, φοβήθηκαν, πληγώθηκαν, έκλαψαν, έκαναν κι αυτοί τα λάθη τους, μετάνιωσαν. Οι ζωές δεκατριών Αγωνιστών –γυναικών και ανδρών– καταγράφονται σε αυτό το βιβλίο με την ευχή να αποτελέσει ένα μικρό λιθαράκι που θα φέρει τα σημερινά παιδιά λίγο πιο κοντά στα μακρινά εκείνα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.

2.Οι μεγάλες μάχες του 1821 – ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ ΜΑΡΙΑ εκδόσεις Μίνωα

Από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ενάντια στον πολύχρονο τουρκικό ζυγό μέχρι και την απελευθέρωση έγιναν μια σειρά από μάχες, άλλες σε στεριά κι άλλες σε θάλασσα. Οι μάχες που δόθηκαν όλα εκείνα τα χρόνια ήταν αμέτρητες. Άλλες οδήγησαν σε μεγάλες νίκες και θριάμβους και άλλες σε βαριές ήττες και πένθος. Όμως, ποια ήταν τα γεγονότα εκείνα που οδηγούσαν σε μια μάχη; Πώς αποφάσιζαν οι οπλαρχηγοί πού θα την έδιναν; Συμφωνούσαν πάντοτε μεταξύ τους για το μέρος και τη στρατηγική; Όχι! Πάντα υπήρχαν διαφωνίες μέχρι να καταλήξουν στο τελικό σχέδιο. Και ύστερα, τι έφταιγε για μια ήττα; Οι κακοί υπολογισμοί; Οι λάθος χειρισμοί; Και τι έκανε μια νίκη να καταλήγει σε θρίαμβο παρά τους λιγοστούς Έλληνες στρατιώτες απέναντι στους πολυάριθμους αντιπάλους τους; Δέκα από τις κρισιμότερες μάχες της ταραγμένης εκείνης περιόδου καταγράφονται σε αυτό το βιβλίο με την ευχή να αποτελέσει ένα μικρό λιθαράκι που θα φέρει τα σημερινά παιδιά λίγο πιο κοντά στα μακρινά εκείνα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.

3.Φιλέλληνες  – Κρίστοφερ Μ. Γουντχάουζ  Εκδόσεις Μίνωας

Στους Φιλέλληνες ο Κρίστοφερ Μ. Γουντχάουζ καταγράφει το φαινόμενο του φιλελληνισμού κατά τη δεύτερη και τρίτη δεκαετία του 19ου αιώνα. Προτού ο λόρδος Byron ανάψει τη φωτιά, μολονότι υπήρχε κάποιο ενδιαφέρον γιατην Ελλάδα, δεν υπήρχε φιλελληνισμός. Σε αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας αναδεικνύει τη γέννηση του φαινομένου, τα ποικίλα αίτια: η κλασική παιδεία, η Μεγάλη Περιήγηση, η αρχαία κληρονομιά, το στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανατολική Μεσόγειο και αναλύει το ευρύτερο χρονικό, καθώς και το γεωγραφικό πλαίσιο. Για τους Έλληνες ο λόρδος Byron ήταν ένας ποιητής, ένας ήρωας και ησυμβολή του στην απελευθέρωση της Ελλάδας ήταν κυριολεκτικά ασύγκριτη. Ο ρομαντικός ρεαλισμός του Byron ενέπνευσε τους ανθρώπους της δράσης και άρεσε στους πολιτικούς συμμάχους τους, ενώ ο τεχνητός ρομαντισμός του Shelley άρεσε στους εστέτ και στους ιδεαλιστές. Ποιοι ήταν όμως οι υπόλοιποι που ήθελαν να συνεισφέρουν στον Αγώνα των Ελλήνων; Ριζοσπάστες, ρομαντικοί εθελοντές αλλά καιτυχοδιώκτες, δικηγόροι και βουλευτές, ποιητές, αρχαιοδίφες, έμποροι και μεταρρυθμιστές· γνωστά αλλά και σκιώδη ονόματα παρελαύνουν σε αυτή την έκδοση. Άγνωστες πτυχές, παρασκηνιακά γεγονότα, λιγότερο γνωστά επεισόδια της Επανάστασης έρχονται στο προσκήνιο από έναν πραγματικό φιλέλληνα που αγάπησετην Ελλάδα όσο τίποτε άλλο.

4. ΔΥΟΦΟΡΕΣ ΤΟ ’21 – Αγγελική Μαστρομιχαλάκη-Παντελής Ζούρας – Εκδόσεις Εν πλω

Το βιβλίο αυτό είναι ένας μικρός φόρος τιμής σ’ αυτούς τους ήρωες και τις ηρωίδες που αγωνίσθηκαν για να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα μια ελεύθερη Ελλάδα. Όλες και όλοι δεν είναι μυθικά πρόσωπα, δεν είναι κατασκευασμένοι υπερ-ήρωες. Είναι πρότυπα αυθεντικά. Είναι μια αλήθεια που ποτέ δεν πρέπει να ξεχαστεί. Όλοι αυτοί οι ήρωες σήκωσαν το ανάστημά τους, έπιασαν τα όπλα, πήραν πρωτοβουλίες και κυρίως τη ζωή και τη μοίρα τους στα δικά τους χέρια. Έγιναν ήρωες, θρύλοι που ενέπνευσαν και συνεχίζουν να εμπνέουν έναν ολόκληρο κόσμο.  Έγιναν ένδοξη ιστορία, γεμάτη αίμα και δάκρυα, ντυμένη με τη γαλανόλευκη σημαία μας.

5. 21 ήρωες του 1821 – ΔΙΑΚΟΜΑΝΩΛΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ, ΚΟΥΤΣΙΑΡΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ – Εκδόσεις Μίνωας

Η σημαντικότερη στιγμή της νεότερης ιστορίας του ελληνικού έθνους ζωντανεύει μέσα από τη ζωή και τη δράση 21 οπλαρχηγών της Επανάστασης. Ανάμεσα στους 21 ήρωες δε συγκαταλέγονται μόνο οι γνωστοί πρωταγωνιστές του Αγώνα, αλλά και αγωνιστές που παρά τη σημαντική συμβολή τους σε αυτόν δεν είχαν την ανάλογη αναγνώριση. Μικρές ιστορίες φωτίζουν άγνωστες πτυχές της ζωής τους και δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να αποκτήσουν μια πρώτη ολοκληρωμένη εικόνα για την Επανάσταση του 1821 από το ξεκίνημά της στις παραδουνάβιες ηγεμονίες μέχρι τη δημιουργία του ελληνικού κράτους.

6. ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΑΡΚΑΚΗ, ΖΑΜΠΑΚΙΔΗΣ ΖΗΝΩΝΑΣ –Εκδόσεις Ψυχογιός

Στο βιβλίο ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 πενήντα άνθρωποι, περισσότερο ή λιγότερο γνωστοί, αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο τις ιστορίες τους, δίνοντας μια ανθρώπινη νότα στα γεγονότα της εποχής. Όλοι τους –αγωνιστές, υποστηρικτές, φιλέλληνες, αντίπαλοι, άντρες αλλά και γυναίκες– ξεχώρισαν και συνέδεσαν τη ζωή και το όνομά τους με ένα από τα κρισιμότερα γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας και έβαλαν το λιθαράκι τους για τη δημιουργία της Ελλάδας που γνωρίζουμε και στην οποία ζούμε σήμερα.

7. Ενάντια σε φρούρια και τείχη – Μια μικρή εισαγωγή γιατην ελληνική επανάσταση – Γιώργος Μαργαρίτης – Εκδόσεις Διόπτρα

Την πολυπλόκαμη ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης πραγματεύεται το βιβλίο αυτό, ρίχνοντας φως στο παρασκήνιο, και αναδεικνύοντας άγνωστους ήρωες και κρυφούς πρωταγωνιστές, μέσα από μια μεγάληκαι συναρπαστικά ειπωμένη ιστορία.

8. ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821- ΖΑΡΑΜΠΟΥΚΑ ΣΟΦΙΑ – Εκδόσεις Πατάκη

Στα τοπία της πατρίδας μας σταματώ, κοιτάζω και αναγνωρίζω τα μέρη που δόθηκαν οι μάχες και γράφτηκε η ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Απλοί άνθρωποι, που ζούνε στα βουνά, στα χωριά, στα νησιά αυτού τουτόπου, και άλλοι, ξενιτεμένοι, διανοούμενοι, έμποροι, στρατιωτικοί, όλοι, αιώνες τώρα, συνδέονται και αγωνίζονται, γιατί άλλο δεν έχουν στον νου τους παρά «ελευθερία και γλώσσα». Ξεχνάμε ότι μόνο 200 χρόνια μάς χωρίζουν από την επανάσταση του 1821. Ίσως γιατί προερχόμαστε από έναν πολιτισμό που μας κάνεινα αισθανόμαστε ελεύθεροι ακόμα και όταν είμαστε πολιορκημένοι.

9. ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑ – ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ ΘΑΝΟΣ Μ. ΒΕΡΕΜΗΣ – Εκδόσεις Μεταίχμιο

Στο βιβλίο αυτό ο Θάνος Βερέμης φωτίζει δύο βασικά γεγονότα-σταθμούς της Επανάστασης του 1821: την άλωση της Τριπολιτσάς καιτην πολιορκία και έξοδο του Μεσολογγίου μέσα από τις άμεσες πηγές, δηλαδή τα κείμενα των πρωταγωνιστών. Η επιλογή των δύο αυτών γεγονότων δεν είναι τυχαία, καθώς επηρέασαν καθοριστικά την πορεία της Επανάστασης. 

10. Μιλώντας με τους ήρωες του 1821 – Λούφα – Τζοάννου Θεοδώρα – Εκδόσεις Άγκυρα

Με το βιβλίο αυτό η Θεοδώρα Λούφα-Τζοάννου δίνει στη νέα γενιά -και όχι μόνο- ολοζώντανη την Επανάσταση του 1821. Μέσω του γνωστού πλέον ευρήματος, της “Πόρτας του Χρόνου και της Ιστορίας”, ο αναγνώστης ζει σε πρώτο πρόσωπο τα γεγονότα που ιστορούνται, καθώς μεταφέρονται στο σήμερα σημαντικές περίο-δοι της ιστορίας, μετατρέποντας τη γνώση σε απόλαυση. Έτσι, ηιστορία γίνεται “βίωμα” και προσεγγίζεται με την ευχαρίστηση που δίνει η ανάγνωση ενός καλού λογοτεχνικού έργου. Με τη διαφορά ότι το συγκεκριμένο έργο, βασίζεται στην ιστορική πραγματικότητα. Το βιβλίο “Μιλώντας με τους ήρωες του 1821”, παρακολουθεί την Επανάσταση από τα πρώτα της βήματα, ιστορώντας με σεβασμό τις δυσκολίες που προέκυψαν, τις μεγάλες νίκες αλλά και τις ήττες, τις απογοητεύσεις και τη δύναμη της θέλησης των οπλαρχηγών και του λαού, τις διχόνοιες, τις αντιδράσεις των ξένων δυνάμεων, αλλά και το ψυχικό μεγαλείο εκείνων που τόλμησαν να σηκώσουν το ανάστημά τους απέναντι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αναδεικνύονται τα άθλα των εθνικών μας ηρώων, που χάρη στον πρωταγωνιστή του βιβλίου, τον Νικόλα, γίνονται τόσο οικείοι στον αναγνώστη, ώστε να του μείνουν αλησμόνητοι.

Πηγή: Εκδόσεις Μίνωας, Εκδόσεις Εν πλω,Εκδόσεις Ψυχογιός, Εκδόσεις Διόπτρα, Εκδόσεις Πατάκη, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Εκδόσεις Άγκυρα

Για τον Πολιτιστικό Σύλλογο ΠέΖο:

Βάσω Τέλιου

Επιμέλεια: Ντάβαρης Παναγιώτης