Όλες οι αλλαγές για το ν/σ του ΥΠΕΣ που καταργεί ΝΠΔΔ & Σχολικές Επιτροπές των Δήμων

Δόθηκε σε Δημόσια Διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που φέρνει σαρωτικές αλλαγές στα νομικά πρόσωπα των ΟΤΑ.

Tο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΣ φέρει με τίτλο: «Αναμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, κατάργηση νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου δήμων, παρακολούθηση επιδόσεων τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις».

Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 22:00.

Το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΣ, σύμφωνα με την ηγεσία του, στοχεύει στη βελτίωση της λειτουργίας των Δήμων και των Περιφερειών της χώρας, με όρους διαφάνειας και δημόσιας λογοδοσίας.

Μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο, όπως αυτό είχε παρουσιαστεί στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο, προχωρά στην κατάργηση των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου των Δήμων, τα οποία ενσωματώνει στον πυρήνα λειτουργίας των Δήμων.

Καθιερώνει δείκτες ποιότητας και παρακολούθησης των επιδόσεων των ΟΤΑ, τους οποίους συνδέει με την χρηματοδότηση των Δήμων. Παράλληλα προχωρά σε συνενώσεις επιτροπών και προωθεί τον δημόσιο έλεγχο των πεπραγμένων των αυτοδιοικητικών αρχών.

Συγκεκριμένα:

1. Θεσπίζει μια σημαντική, δομική αλλαγή στο σύστημα οργάνωσης και λειτουργίας των δήμων: την κατάργηση των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, ενσωματώνοντάς τα στον πυρήνα λειτουργίας των δήμων. Επίσης αναβαθμίζει τη διαχείριση των σχολικών μονάδων από τους δήμους. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας και καλύτερη διαχείριση των πόρων και του προσωπικού.
2. Εισάγει μια σημαντική καινοτομία, τη συνεδρίαση ελέγχου πεπραγμένων δημοτικής και περιφερειακής αρχής, η οποία προσομοιάζει στο μοντέλο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ενισχύοντας τον δημόσιο έλεγχο των πεπραγμένων των αυτοδιοικητικών αρχών.
3. Συνενώνει την οικονομική επιτροπή και την επιτροπή ποιότητας ζωής των δήμων, βελτιώνοντας την υλοποίηση του δημοτικού έργου.
4. Καθιερώνει δείκτες ποιότητας και παρακολούθησης των επιδόσεων των ΟΤΑ, με ανοιχτά διαθέσιμα δεδομένα σε όλους τους πολίτες και επιβράβευση των αποδοτικότερων.

Κατάργηση Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ βαθμού και μεταφορά ως συνόλου αρμοδιοτήτων, οργανικών μονάδων, θέσεων προσωπικού στους Ο.Τ.Α. α’ βαθμού

1. Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που συστήθηκαν με οποιονδήποτε τρόπο από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (O.T.A.) Α’ βαθμού και λειτουργούν σύμφωνα με τα άρθρα 239 έως 242 του ν. 3463/2006 (Α’ 114) καταργούνται αυτοδικαίως την 31η.12.2023 και οι αρμοδιότητές τους ασκούνται από την 31η.12.2023 από τον οικείο δήμο. Με πράξη του Γραμματέα της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εντός ενός (1) μηνός από την ως άνω ημερομηνία διαπιστώνεται η κατάργησή τους.

2. α. Το μόνιμο προσωπικό, το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου, οι νομικοί σύμβουλοι και οι δικηγόροι με σχέση έμμισθης εντολής, που απασχολούνται στα νομικά πρόσωπα που καταργούνται, καθίσταται αυτοδικαίως προσωπικό του δήμου και παρέχει τις υπηρεσίες του με την ίδια σχέση εργασίας ή έμμισθης εντολής

β. Το μόνιμο προσωπικό κατατάσσεται σε αντίστοιχες με τα προσόντα του οργανικές θέσεις ανά κατηγορία και κλάδο/ειδικότητα, το δε προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου κατατάσσεται σε προσωρινές προσωποπαγείς θέσεις αντίστοιχης κατηγορίας και κλάδου/ειδικότητας, οι οποίες συστήνονται στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου και καταργούνται κατά την με οποιονδήποτε τρόπο αποχώρηση του υπαλλήλου. Η κατάταξη γίνεται με απόφαση του αρμοδίου προς διορισμό οργάνου του δήμου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ισχύει από την 1η.1.2024 για όλες τις νόμιμες συνέπειες.

γ. Το μόνιμο προσωπικό καταλαμβάνει ισάριθμες με τον αριθμό των μεταφερόμενων υπαλλήλων, οργανικές θέσεις στον οικείο δήμο ανά κατηγορία και κλάδο που συστήνονται αυτοδικαίως, επιπλέον των ήδη υπαρχουσών στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου. Για τις θέσεις αυτές εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του αρμόδιου για διορισμού οργάνου, η οποία ισχύει από την 1η.1.2024 για όλες τις έννομες συνέπειες.

3. α. Από την κατάργηση του οικείου νομικού προσώπου, τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά του στοιχεία περιέρχονται αυτοδικαίως στον δήμο που το συνέστησε, ο οποίος υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος σε όλα τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις αυτού. Οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται αυτοδικαίως από τον δήμο ή κατά του δήμου χωρίς καμία ειδικότερη διατύπωση από μέρους του για τη συνέχιση και χωρίς να επέρχεται βίαιη διακοπή της δίκης.

β. Εντός ενός (1) μηνός από τη δημοσίευση της διαπιστωτικής πράξης της παρ. 1, με απόφαση δημάρχου συστήνεται Επιτροπή Καταγραφής και Απογραφής των πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται στον δήμο από το καταργούμενο νομικό πρόσωπο, που αποτελείται από τον Προϊστάμενο και ένα (1) στέλεχος των Οικονομικών Υπηρεσιών του δήμου, τον αντιδήμαρχο οικονομικών, ή άλλον αντιδήμαρχο, σε περίπτωση που δεν έχει οριστεί αντιδήμαρχος οικονομικών, έναν σύμβουλο της παράταξης της πλειοψηφίας και τον απερχόμενο Πρόεδρο του καταργούμενου νομικού προσώπου.

Σε περίπτωση άρνησής του, η επιτροπή συστήνεται χωρίς τον Πρόεδρο του νομικού προσώπου και με την προσθήκη ενός επιπλέον συμβούλου της παράταξης της πλειοψηφίας. Για την υποβοήθηση του έργου της Επιτροπής δύναται να ανατίθεται η διεκπεραίωση συγκεκριμένων διαδικασιών και ενεργειών σε ορκωτούς λογιστές.

Η Επιτροπή ολοκληρώνει το έργο της καταγραφής και απογραφής μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από τη σύστασή της. Η έκθεση καταγραφής και απογραφής εγκρίνεται από το δημοτικό συμβούλιο.

Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, συνοδευόμενη από απόσπασμα της εγκεκριμένης έκθεσης που περιγράφει τα αποκτώμενα κατά κυριότητα από τον δήμο ακίνητα, καθώς και τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, αποτελεί τον τίτλο για την καταχώρισή τους στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο ή υποθηκοφυλακείο ατελώς.

γ. Ταμειακά υπόλοιπα και υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών των καταργούμενων νομικών προσώπων μεταφέρονται με απόφαση της οικείας δημοτικής επιτροπής σε λογαριασμό του δήμου, αποτελούν έσοδά του και εγγράφονται ως αντίστοιχες πιστώσεις στον οικείο προϋπολογισμό.

4. Οι αρμοδιότητες των καταργούμενων νομικών προσώπων, η ανάληψη ή η συνέχιση τυχόν εκτελούμενων χρηματοδοτούμενων ή συγχρηματοδοτούμενων προγράμματων ή έργων ή υπηρεσίων από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους ή διεθνείς οργανισμούς συνεχίζουν να υλοποιούνται από τις υπηρεσίες του δήμου ή κατά την παρ. 6 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), υπό καθεστώς καθολικής διαδοχής ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί.

Στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα αυτά συμπεριλαμβάνονται και όσα απορρέουν από συμβάσεις έργου μέχρι τη λήξη τους. Οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου του προσωπικού που απασχολείται στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, ανανεώνονται από τον καθολικό διάδοχο, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 4765/2021 (Α’ 28).

5. Εντός έξι (6) μηνών από την κατάργηση των νομικών προσώπων, οι οικείοι δήμοι τροποποιούν τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας τους σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 3584/2007 (Α’ 143). Η προβλεπόμενη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου της παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 3584/2007 παρέχεται εντός εικοσιπέντε (25) ημερών άλλως τεκμαίρεται ότι έχει παρασχεθεί.

6. Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου:

α) δύναται να καθορίζεται ο κανονισμός λειτουργίας για την άσκηση των αρμοδιοτήτων των καταργούμενων ν.π.δ.δ. από τις υπηρεσίες των δήμων. Μέχρι την έκδοση των νέων κανονισμών, για την εύρυθμη άσκηση των ως άνω αρμοδιοτήτων εφαρμόζονται οι υφιστάμενοι κατά την 31η.12.2023 κανονισμοί λειτουργίας των ν.π.δ.δ. αυτών και

β) ορίζεται ότι ο δήμος εκπληρώνει τους σκοπούς του καταργούμενου ν.π.δ.δ. και εξυπηρετείτις δραστηριότητες που ασκούσε

βα) είτε με τις υφιστάμενες οργανικές μονάδες του δήμου

ββ) είτε με τις οργανικές μονάδες των καταργούμενων ν.π.δ.δ., οι οποίες μέχρι την ψήφιση του νέου οργανισμού εσωτερικής υπηρεσίας υπάγονται απευθείας στον δήμαρχο ή σε αντιδήμαρχο που αυτός ορίζει.

7. Εξαιρούνται από την κατάργηση του παρόντος τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου των Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού, που ιδρύονται και λειτουργούν σύμωμα με τα άρθρα 244 του ν. 3463/2006 και 28 του ν. 2738/1999 (Α’ 180)

Στο νέο ν/σ του ΥΠΕΣ για τους ΟΤΑ συμπεριελήφθη ακόμη άρθρο που αφορά στη σύσταση επιτροπή και στην αύξηση του αριθμού των αντιδημάρχων.

Πιο συγκεκριμένα

Το Δημοτικό Συμβούλιο, με απόφασή του, δύναται να συστήνει επιτροπές για την εύρυθμη άσκηση των αρμοδιοτήτων των καταργούμενων Νομικών Προσώπων ύμφωνα με το Κεφάλαιο Γ’.

Στα μέλη των επιτροπών αυτών δεν παρέχεται αμοιβή ή άλλη αποζημίωση, πλην των εξόδων κίνησης που καταβάλλονται στον πρόεδρο αυτών και τα οποία ορίζονται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Στις επιτροπές αυτές, στις οποίες δύνανται να συμμετέχουν και μη αιρετά μέλη, ως πρόεδρος ορίζεται Δημοτικός Σύμβουλος ή πρόσωπο εγνωσμένου κύρους, με συναφή με το αντικείμενο της επιτροπής εμπειρία.

Ειδικά για θέματα αρμοδιοτήτων των καταργούμενων Σχολικών Επιτροπών συστήνονται υποχρεωτικά έως δύο (2) επιτροπές, στις οποίες μετέχει τουλάχιστον ένας (1) εκπρόσωπος σχολικών μονάδων ή συλλόγου γονέων και κηδεμόνων του οικείου Δήμου.

2. Για κάθε ένα νομικό πρόσωπο που καταργείται σύμφωνα με τον παρόντα νόμο αυξάνεται ο αριθμός των αντιδημάρχων που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 59 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87) κατά έναν (1) στον οικείο Δήμο, εφόσον ο μέσος όρος του προϋπολογισμού του καταργούμενου νομικού προσώπου των πέντε (5) τελευταίων ετών είναι μεγαλύτερος του ενός εκατομμυρίου ευρώ (1.000.000€).

3. Ειδικά για τους αντιδημάρχους της παρ. 2 δεν αυξάνεται ο αριθμός των ειδικών συμβούλων ή ειδικών συνεργατών ή επιστημονικών συνεργατών που συστήνονται σύμφωνα με την περ. α της παρ. 1 του άρθρου 163 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ν. 3584/2007, Α’ 143).

Μεταφορά αρμοδιοτήτων Σχολικών Επιτροπών

Στο νέο ν/σ του ΥΠΕΣ, στο άρθρο 25 γίνεται αναφορά στην μεταφορά αρμοδιοτήτων Σχολικών Επιτροπών.

Ειδικότερα, αναφέρονται τα εξής:

1. Από την 30η.6.2024 τα ν.π.δ.δ. «Σχολικές Επιτροπές» της παρ. 2 του άρθρου 103 του ν. 3852/2010 (Α’ 87) παύουν να λειτουργούν αυτοδικαίως και οι αρμοδιότητές τους ασκούνται από τον οικείο δήμο.
   
   
2. Το άρθρο 24 εφαρμόζεται αναλόγως και για τις σχολικές επιτροπές.
   
   
3. Με απόφαση της δημοτικής επιτροπής συνιστάται παγία προκαταβολή, με υπόλογο διαχειριστή τον διευθυντή, ή τον εκτελούντα χρέη διευθυντή ή τους αναπληρωτές αυτών.
4. Από τις 30.6.2024 οι αρμοδιότητες της δημοτικής επιτροπής παιδείας του άρθρου 50 του ν. 1566/1985 (Α’ 167) ασκούνται από το δημοτικό συμβούλιο ή από επιτροπή της παρ. 1 του άρθρου 27 του παρόντος, μετά από απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.