Στ. Καζαντζίδης: Πέρασαν 19 χρόνια… γράφει ο Γιώργος Αντωνακάκης
Στέλιος Καζαντζίδης
14 Σεπτεμβρίου 2001
Σαν σήμερα πριν 19 χρόνια, πεθαίνει ο λαϊκός τραγουδιστής και συνθέτης Στέλιος Καζαντζίδης. Στα δεκατρία του χρόνια ορφάνεψε από πατέρα, γεγονός που τον ανάγκασε ν’ ακολουθήσει πολύ νωρίς το σκληρό δρόμο της βιοπάλης, προκειμένου να ζήσει τη μητέρα του και τον νεογέννητο αδελφό του. Δούλεψε σαν αχθοφόρος, σαν μικροπωλητής στις αγορές και κάτω από αντίξοες συνθήκες σε οικοδομές και σε εργοστάσια της Ν. Ιωνίας. Τα δυσκολότερα χρόνια του ήταν αυτά στο στρατό και η θητεία του στη Μακρόνησο. Μια κιθάρα, που του δώρισε το αφεντικό του σε εργοστάσιο της Ν. Ιωνίας, του άνοιξε το δρόμο στο τραγούδι. Ήταν περαστικός εκείνος που ακούγοντάς τον να τραγουδά με την καταπληκτική φωνή του, του πρότεινε να τραγουδήσει στην ταβέρνα του. Η λαμπρή του πορεία στο τραγούδι άρχισε το 1950. Στη διάρκεια μισού αιώνα ο Στ. Καζαντζίδης πρόσφερε ερμηνείες που ρίζωσαν στις καρδιές της φτωχολογιάς. Τα τραγούδια του συμπύκνωναν τους καημούς, τις πίκρες, τις αδικίες του κόσμου, τον έρωτα, την ελπίδα.
Επαγγελματικά ο Στ. Καζαντζίδης πρωτοτραγούδησε στις ταβέρνες «Μπόκαρη», στην Κηφισιά και «Βουτσά», στην Καλογρέζα. Τον πρώτο του δίσκο με το τραγούδι «Για μπάνιο πάω κι αν θέλεις έλα» του Απ. Καλδάρα τον φωνογράφησε το 1952, αλλά η πορεία του τον γέμισε απογοήτευση. Η μεγάλη επιτυχία ήρθε με το δεύτερο δίσκο «Βαλίτσες» του Γιάννη Παπαϊωάννου. Με τη στήριξη του μεγάλου αυτού λαϊκού συνθέτη συνεχίζει να βαδίζει στο δρόμο της επιτυχίας, ενώ εμφανίζεται σε λαϊκά κέντρα της εποχής με παρτενέρ διάφορες γυναικείες φωνές. Τότε γνωρίζει και την Καίτη Γκρέυ, με την οποία ερμήνευσαν το «Απόψε φίλα με» του Μανώλη Χιώτη (1956). Από τα τέλη του ίδιου χρόνου συνεργάζεται με την Μαρινέλλα, με την οποία καθιέρωσε ένα νέο στιλ στο πάλκο και τη δισκογραφία. Ακολουθεί μια οκταετία μέχρι το 1965 που τον φέρνει στο προσκήνιο του τραγουδιού. Τραγουδούν σε δίσκους, κέντρα, θέατρα, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, από τον «Κουλουριώτη» στο «Κάρνεγκι Χολ» της Ν. Υόρκης και την Οπερα της Φραγκφούρτης. Ερμηνεύουν τραγούδια των Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Χιώτη, Μητσάκη, Καλδάρα, Παπαγιαννοπούλου, Δερβενιώτη, Βίρβου, Κολοκοτρώνη, Καραπατάκη, Μπακάλη κ.ά., ενώ και ο ίδιος ο Στ. Καζαντζίδης γράφει τη μουσική κάποιων τραγουδιών, όπως το εξαιρετικό «Δυο πόρτες έχει η ζωή», σε στίχους της Ευτ. Παπαγιαννοπούλου.
Οι επιτυχίες αμέτρητες: «Η πρώτη αγάπη», «Η κοινωνία με κατακρίνει», «Μαντουμπάλα», «Ζιγκουάλα», «Απόκληρος της κοινωνίας», «Είσαι η ζωή μου», «Φεύγω με πίκρα στα ξένα», «Στις φάμπρικες της Γερμανίας», «Καρδιά πληγωμένη» κ.ά. Εκτός από τα όμορφα αυτά λαϊκά τραγούδια ερμήνευσε και πολλά κομμάτια με ανατολίτικο ηχόχρωμα και περιεχόμενο.
Σταθμοί στην πορεία του Στ. Καζαντζίδη και της Μαρινέλλας υπήρξαν οι συνεργασίες τους με τους Μ. Θεοδωράκη, Μ. Χατζιδάκι, Στ. Ξαρχάκο, Γ. Μαρκόπουλο, Χρ. Λεοντή, Μ. Λοΐζο. Ιστορική υπήρξε η συνεργασία τους με τον Χρήστο Λεοντή στο έργο του «Καταχνιά», σε στίχους Κώστα Βίρβου, με μοναδικές ερμηνείες. Ανάλογες και στην «Πολιτεία» του Μ. Θεοδωράκη, με τα αθάνατα τραγούδια «Βράχο βράχο», «Καημός», «Παράπονο», «Μετανάστης», «Σαββατόβραδο», «Εχω μια αγάπη», καθώς και στις συνθέσεις του Μ. Χατζιδάκι «Αθήνα», «Κυρ Αντώνης», «Κουρασμένο παληκάρι», «Το πέλαγο είναι βαθύ». Το 1962, για τις ανάγκες της παράστασης «Ομορφη πόλη» του Μ. Θεοδωράκη, σε κείμενα Μποστ, στο Θέατρο «Παρκ», έσμιξαν για πρώτη και τελευταία φορά στο ίδιο μικρόφωνο οι φωνές του Στ. Καζαντζίδη και του Γρηγόρη Μπιθικώτση.
1974 ηχογράφησε το έργο του Μίκη Θεοδωράκη «Στην Ανατολή», ενώ ξεχωριστό υπήρξε το τραγούδι των Μάνου Λοΐζου – Λευτέρη Παπαδόπουλου, που ερμήνευσε απαράμιλλα: «Σαν θαλασσόδαρτο σκαρί/ σαν βράχος ρημαγμένος/ ήρθα σαν ξένος στη ζωή/ και ξαναφεύγω ξένος/ Θεέ μου τη δεύτερη φορά/ που θα ‘ρθω για να ζήσω/ όσο η καρδιά κι αν λαχταρά/ δε θα ξαναγαπήσω». Από το 1987 μέχρι πρόσφατα η δραστηριότητά του ήταν συνδεδεμένη με ηχογραφήσεις δίσκων. Αξιόλογη ήταν η ερμηνεία του με τους Χ. και Π. Κατσιμίχα στο τραγούδι του Αντώνη Βαρδή «Στην Ελλάς του 2000».
Από τη δεκαετία του ’60 ακόμη, ο Στ. Καζαντζίδης συγκρούστηκε με το κατεστημένο των δισκογραφικών εταιριών και τη νύχτα. Ο πόλεμος που εξαπολύθηκε εναντίον του από τις δισκογραφικές εταιρίες ήταν εξουθενωτικός για τον λαϊκό τραγουδιστή και τον κράτησε έξω από τα στούντιο για εντεκάμισι χρόνια.
Γιωργος Αντωνακακης πηγη αλτ.gr