Σαν σήμερα 9 Μαρτίου: Η Barbie κάνει το ντεμπούτο της
Η πρώτη Barbie έκανε την εμφάνισή της σε κατάστημα παιχνιδιών στη Νέα Υόρκη σαν σήμερα, στις 9 Μαρτίου του 1959, αντί της τιμής των 3 δολαρίων. «Μαμά» της ήταν η Ρουθ Χάντλερ, η οποία μαζί με τον σύζυγό της, είχαν ιδρύσει 20 χρόνια πριν μια εταιρεία παιχνιδιών. Το όνομά της; Mattel.
Η ύπαρξη της Barbie στηρίχθηκε σε μια πολύ απλή ιδέα, η μαμά Ρούθ πρόσεξε, ότι η κόρη της προτιμούσε να παίζει με χάρτινες γυναικείες φιγούρες, στις οποίες άλλαζε ρούχα,παρά με τις κούκλες της, που κατά τις επιταγές της εποχής, ήταν όλες μωρά ή κοριτσάκια.Η Χάντλερ σκέφτηκε ότι μια κούκλα – γυναίκα θα μπορούσε να έχει απήχηση στις κοριτσίστικες καρδιές. Μέχρι τότε δεν υπήρχε κούκλα με την εικόνα ενήλικης γυναίκας, πέρα από τη Lili μια κούκλα για ενήλικους, βασισμένη σε γερμανικό κόμικ που κυκλοφορούσε σε καπνοπωλεία της Γερμανίας. Η Mattel αγόρασε τα δικαιώματά της και η Lili στάθηκε το πρώτο μοντέλο για τη νέα,πρωτοποριακή κούκλα της, που είχε διαστάσεις ενήλικης γυναίκας και φορούσε ένα – θρυλικό σήμερα – ασπρόμαυρο, ριγέ μαγιό.
Το όνομά της ήταν Barbie, από το όνομα της κόρης της δημιουργού της, Μπάρμπαρα. Μοναδικό αξεσουάρ της ήταν τα γυαλιά ηλίου. Όσο για τα μαλλιά της, ήταν πιασμένα σε μια αλογοουρά, που επίσης επρόκειτο να μείνει στην ιστορία και να επηρεάσει τις μόδες μεταγενέστερων γενεών.Τα ρούχα ήταν σχεδιασμένα από την σχεδιάστρια μόδας Σάρλοτ Τζόνσον, ενώ οι πρώτες κούκλες κατασκευαζόντουσαν στην Ιαπωνία.
Διαρκώς βελτιώνονταν η εικόνα της Barbie στα τόσα χρόνια ζωής της, με πιο σημαντική αυτή του 1971, όταν και οι σχεδιαστές φρόντισαν τα μάτια της να κοιτούν ευθεία μπροστά, αντί για πλάγια που ήταν η κατεύθυνση τους έως τότε. Η Mattel άλλωστε ήταν η πρώτη εταιρεία, που με αφορμή την προώθηση της Barbie, δημιούργησε διαφημίσεις που στόχευαν το παιδικό κοινό. Μια τακτική που συνέβαλε σίγουρα στο εντυπωσιακό αριθμό των 800εκατομμυρίων πωλήσεων μέχρι σήμερα.
Ταξίδεψε στο φεγγάρι, τέσσερα χρόνια πριν περπατήσει σε αυτό άνθρωπος, ήταν η πρώτη γυναίκα που έλαβε μέρος σε εκλογές για τη θέση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, ενέπνευσε μεγάλους καλλιτέχνες της σύγχρονης τέχνης και της ποπ κουλτούρας όπως ο Άντι Γουόρχολ, απέκτησε σπίτια, αυτοκίνητα, αεροπλάνα, ζώα και αμέτρητους, εκατομμύρια φίλους που την αγκάλιασαν, τη φίλησαν, κοιμήθηκαν κι ονειρεύτηκαν μαζί της. Η Barbie μετατράπηκε σε παγκόσμιο είδωλο, έγινε τραγούδι, ταινία, έργο τέχνης, ακόμα και πρότυπο για τις γυναίκες, απελευθερώνοντας τις από στερεότυπους ρόλους της δεκαετίας του Στο πέρασμα των δεκαετιών, η Barbie διακήρυξε εμπράκτως την ισότητα των δύο φύλων, έγινε αεροσυνοδός, γιατρός, πιλότος, αστροναύτης, αθλήτρια Ολυμπιακών Αγώνων (έχει αλλάξει συνολικά πάνω από 150 επαγγέλματα -όλα με επιτυχία, εννοείται), απέκτησε πολλά ζώα (το πρώτο της ήταν ένα άλογο με το όνομα Χορευτής), διαφορετικά σπίτια, πισίνες, κομμωτήρια και κέντρα αισθητικής, αυτοκίνητα κι ιδιωτικά τζετ,φόρεσε δημιουργίες των διασημότερων σχεδιαστών μόδας της ιστορίας, άλλαξε χτένισμα, χρώμα, φυλή, εθνικότητα και βέβαια δέχτηκε κριτική για το κατά πόσο παρουσίαζε στα παιδιά ένα ψεύτικο πρότυπο ιδανικής γυναίκας -με αναλογίες, που είναι αδύνατες στην ανθρώπινη ανατομία- οδηγώντας τα στο κυνήγι υλικών αγαθών. Οι κριτικές, βεβαίως, δεν εμπόδισαν τις πωλήσεις τις, που τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σταθερά ξεπερνούν το 1 δισ. δολάρια ετησίως.
Κορυφαία σε πωλήσεις κούκλα της συλλογής κάθε χρόνο (από το ’92 μέχρι σήμερα) είναι σταθερά η Holiday Barbie, ενώ το best seller όλων των εποχών από τις κούκλες Barbie είναι η Totally hair Barbie, η οποία κυκλοφόρησε το 1992, με τα μαλλιά της να φτάνουν από την κορυφή του κεφαλιού μέχρι τις άκρες των δαχτύλων των ποδιών της. Αντικείμενο πόθου ανθρώπων όλων των ηλικιών βεβαίως είναι και οι συλλεκτικές Barbie, όπως οι πρωταγωνίστριες διάσημων κινηματογραφικών ταινιών. Η ιστορία της Barbie συνεχίζεται και θα συνεχίζεται, αποτυπώνοντας μέσα της την ιστορία της μόδας και της κουλτούρας και συντροφεύοντας – πάντα -κοριτσίστικα όνειρα σε όλο τον πλανήτη.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές στην εικόνα της κούκλας. Εμφανίζεται πια, η «φίλη της Barbie», μια κούκλα που μοιάζει με την Barbie, που όμως είναι χωρίς τα πλούσια μαλλιά της και μοιάζει σαν να έχει υποβληθεί κι εκείνη σε χημειοθεραπείες. Δωρίζεται σε όλα τα μικρά παιδιά που πάσχουν από καρκίνο και που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία των ΗΠΑ και του Καναδά. Μια υπέροχη κίνηση της εταιρείας για να στηρίξουν ψυχολογικά τα παιδιά, που καθημερινά δίνουν την προσωπική τους μάχη με την ασθένεια. Η κούκλα κυκλοφορεί σε ένα κουτί που γράφει « Bald And Really Beautiful Is Extraordinary (B.A.R.B.I.E.)», με τα αρχικά της γράμματα, λέει ότι «το καραφλό και πραγματικά όμορφο, είναι εξαιρετικό». Ήρθε κι έτσι κι ο καιρός η Barbie, να πάψει να είναι η λιπόσαρκη ξανθιά κούκλα, που έχει διακωμωδηθεί πάρα πολύ και να είναι πιο political correct. Οι Barbies πλέον,θα βγαίνουν σε 4 διαφορετικούς σωματικούς τύπους, 7 διαφορετικούς τόνους δέρματος, 22 διαφορετικά χρώματα ματιών και 24 διαφορετικά στιλ μαλλιών. Συνολικά, λοιπόν, 33 διαφορετικές κούκλες θα κυκλοφορούν σταδιακά στην αγορά. Με ένα άρθρο στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρίας με τίτλο : «Μπορούμε τώρα να σταματήσουμε να μιλάμε για το σώμα μου;» δηλώνει ότι τα κορίτσια πια, είναι σημαντικό, να καταλάβουν, ότι όλοι οι τύποι σώματος είναι φυσιολογικοί και όμορφοι.
Στην Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας το 2018, αποφασίζεται να δημιουργηθεί μια νέα σειρά από κούκλες προς τιμήν διάσημων γυναικών που αποτελούν διαχρονικά πρότυπα φεμινισμού. Η σειρά Inspiring Women – ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΕΝΕΠΝΕΥΣΑΝ , εμπλουτίζει τη σειρά της Mattel «Shero» (όπως Hero) και περιλαμβάνει κούκλες,που έχουν κατασκευαστεί για να τιμήσουν γυναίκες που έγραψαν ιστορία (her-storyαντί για history,). στην σειρά τιμούνται από την εταιρία Γυναίκες από όλον τον κόσμο που διακρίθηκαν στον τομέα τους. Η Πρωτοπόρος Έγχρωμη Μαθηματικός της NASA Καθριν Τζόνσον, η Φυσικός και Αστροναύτης Σάλυ Ράιντ, η Πρώτη Έγχρωμη Ακτιβίστρια Ρόζα Παρκς, η Αντιφατική Ζωγράφος Φρίντα Κάλο και η Πρώτη Γυναίκα Πιλότος που περνά τον Ατλαντικό Αμέλια Ερχαρτ.
Η Shero κολεξιόν περιλαμβάνει 14 κούκλες εμπνευσμένες από γυναίκες – πρότυπα από όλο τον κόσμο, ανάμεσα στις οποίες βρίσκονται η διάσημη Ολυμπιονίκης του snowboard Κλόε Κιμ, η σκηνοθέτης της Wonder Woman, Πάτυ Τζέκινς, η Αυστραλιανή επιστήμονας Μπίντι Ιργουιν η σκηνοθέτης Άβα Ντουβερνέ, η ηθοποιός Έμυ Ρόσουμ, η μπαλαρίνα Μίστι Κοπλαντ και η Ολυμπιονίκης Γκάμπου Ντάγκλας.
Στην Ελλάδα, η Barbie τίμησε την Ελένη Αντωνιάδου, τη δική μας «Shero», την πρώτη Ελληνίδα Barbie Role Model, για την προσφορά της στον τομέα της μεταμόσχευσης τεχνητών οργάνων, που αναμένεται να σώσει εκατομμύρια ζωές.
Το 2019 στη διάσημη σειρά «Barbie Fashionistas» κάνει την εμφάνισή της μία κούκλα σε αναπηρικό αμαξίδιο και άλλη μία με πρόσθετο μέλος. Έτσι λοιπόν η διάσημη κούκλα αποκτά στην παρέα της κούκλες πιο ανθρώπινες και με αναπηρίες. Είχε ξαναεμφανισθεί αναπηρικό αμαξίδιο στην πετυχημένη σειρά των κούκλων το 1997, όμως δυστυχώς δεν χωρούσε στο «Κουκλόσπιτο της Barbie».
Και όπως δηλώνει και η εταιρία : « Είναι καιρός πια η Barbie, να μεγαλώνει παιδιά, με μια ευρύτερη άποψη της ομορφιάς.»
Πηγές : www.cnn.com https://www.thetoc.gr https://www.iefimerida.gr
Για τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πέζο:
Μαρίνα Γιατρά – Κίτσου Κωνσταντίνα
Επιμέλεια: Ντάβαρης Παναγιώτης
