Μήνυμα διεκδίκησης για να σωθεί το ιστορικό παράνομο τυπογραφείο του ΕΑΜ στην Καλλιθέα

Μπροστά στο κτίριο που στα θεμέλιά του στέγασε το θρυλικό παράνομο τυπογραφείο του ΕΑΜ κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής και της αντίστασης του λαού μας, πραγματοποιήθηκε απόψε η εκδήλωση των ΚΟ Καλλιθέας Αττικής του ΚΚΕ και του τοπικού Παραρτήματος της ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ. Μια εκδήλωση ενταγμένη στις πρωτοβουλίες για τα 71 χρόνια από την ίδρυση του ΕΑΜ στις 27 Σεπτέμβρη του 1941. 

Στην εκδήλωση μίλησε ο Θοδωρής Σκολαρίκος, μέλος του Γραφείου της ΕΠ της ΚΟ Αττικής, ενώ τηρήθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας. 

Παραβρέθηκε ο Χρήστος Κατσώτης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και βουλευτής. 

Επίσης ο πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ Γιώργος Κατημερτζής. 

Ο Θ.Σκολαρίκος αναφέρθηκε στην ομιλία του σε ιστορικά στοιχεία του τυπογραφείου, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι ήταν το μεγαλύτερο στην Ευρώπη παράνομο τυπογραφείο, παίζοντας καθοριστικό ρόλο για την προπαγάνδιση και τη νικηφόρα έκβαση του ΕΑΜικού απελευθερωτικού αγώνα. 

Σημειώνεται ότι ο χώρος της εκδήλωσης, στην οδό Σκρα 31, δεν επιλέχθηκε τυχαία, αλλά ως αιχμή της δράσης για να αναδειχθεί η ανάγκη να διάσωσης του ιστορικού χώρου, που σήμερα ρημάζει. Μια δράση που όπως διαμηνύουν οι Οργανώσεις Καλλιθέας του ΚΚΕ και η ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ θα κλιμακωθεί το επόμενο διάστημα με παρεμβάσεις στην κυβέρνηση και τη δημοτική αρχή, διεκδικώντας να μετατραπεί ο χώρος σε μουσείο Τύπου της ΕΑΜικής Αντίστασης. Οι συγκεντρωμένοι τοποθέτησαν στο κτήριο πανό που αναδεικνύει αυτή τη διεκδίκηση, την οποία άλλωστε επικροτούν και οι κάτοικοι της περιοχής. 

Το παράνομο τυπογραφείο του ΕΑΜ λειτούργησε στον συγκεκριμένο χώρο από τις αρχές του 1942, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στη στήριξη του ΕΑΜικού αγώνα. Κάτω από τη μύτη των ναζί κατακτητών τυπώνονταν κατά χιλιάδες τα έντυπα του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, αλλά και του ΚΚΕ, φύλλα του «Ριζοσπάστη», προκηρύξεις και άλλα υλικά. Μετά τον ηρωικό Δεκέμβρη του 1944, και ενώ ήταν σε εξέλιξη το όργιο καταστολής σε βάρος του ΚΚΕ και των λαϊκών αγωνιστών, το τυπογραφείο σφραγίστηκε από το Κόμμα για να διασωθεί το πολύτιμο υλικό του. Αποκαλύφθηκε ξανά το 1984, με απόφαση της ΚΕ του Κόμματος και από τότε μέχρι σήμερα, το ΚΚΕ και η ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ έχουν αναπτύξει κάθε δυνατή πρωτοβουλία, με συγκεντρώσεις, πορείες, αγωνιστικές κινητοποιήσεις, παρεμβάσεις και παραστάσεις στο δήμο, στο υπουργείο Πολιτισμού και στη Βουλή ώστε να υλοποιηθεί το αυτονόητο: Να γίνει δηλαδή το Τυπογραφείο της Σκρα Μουσείο Τύπου της ΕΑΜικής Αντίστασης και να σωθεί το μοναδικό μνημείο του ΕΑΜικού αντιστασιακού Τύπου από την καταστροφή.

«Μέχρι την Απελευθέρωση της Αθήνας, στο τυπογραφείο αυτό τυπώθηκαν κατά χιλιάδες τα έντυπα του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ, φύλλα του Ριζοσπάστη, κουπόνια ενίσχυσης του αγώνα. Τακτικά τυπώνονταν οι εφημερίδες “Ελεύθερη Ελλάδα” και “Απελευθερωτής“. 

Η εκτυπωτική μηχανή, η “θρυλική” Βικτώρια, έγινε και αυτή μια ιδιότυπη ηρωίδα της Εθνικής Αντίστασης.  

Η ομάδα των κομμουνιστών που είχε αναλάβει αυτό το δύσκολο και τολμηρό εγχείρημα ήταν οι:  Ευάγγελος Μενεμενής, Γιώργος Ελληνούδης, Καλλιόπη Πάπαρη – Ελληνούδη, Δημήτρης Χατζής, Χρήστος Τζήμας, Ελένη Τζήμα, Νίκος Καρατζόπουλος.   

Ζούσαν κλεισμένοι στην κατακόμβη μέρες και νύχτες, εξ αιτίας των συχνών συγκρούσεων του Εφεδρικού ΕΛΑΣ με Γερμανούς και ταγματασφαλίτες και τα μπλόκα που στήνονταν στην Καλλιθέα. Τύπωναν αδιάκοπα και διάβαζαν. Ηρωικά άντεξαν όλες τις δυσκολίες. 

Μετά την Απελευθέρωση, το ΚΚΕ κάλεσε όλες τις οργανώσεις να πάρουν άμεσα μέτρα για την ασφαλή φύλαξη όλων των κειμηλίων του αντιφασιστικού – εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, έως ότου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την οργάνωση ειδικής έκθεσης σε Μουσείο.  

Ακολούθησε ο αιματηρός Δεκέμβρης του ’44, το δολοφονικό όργιο κατά του ΚΚΕ και του ΕΑΜ και η καταστροφή μνημείων του αγώνα από την ένοπλη δράση των αστών και των Άγγλων εισβολέων συμμάχων τους. Παρόλα αυτά, το τυπογραφείο της Σκρά διασώθηκε, αφού με εντολή του ΚΚΕ σφραγίστηκε για να διαφυλαχτεί.    

Με απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ το 1984 αποκαλύφτηκε για πρώτη φορά η ύπαρξη του τυπογραφείου. Το επτασφράγιστο μυστικό είχε κρατηθεί για 42 ολόκληρα χρόνια. 

Η ομιλία του Θοδωρή Σκολαρίκου

Από το 1984 μέχρι και σήμερα το ΚΚΕ και η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ έχουν αναλάβει πολύπλευρες πρωτοβουλίες προκειμένου να συμβεί αυτό που θα έπρεπε να ήταν αυτονόητο: να αποκατασταθεί το κτίριο και να δημιουργηθεί Μουσείο Τύπου της ΕΑΜικής Αντίστασης.  

Συγκεντρώσεις, πορείες, παραστάσεις στο Δήμο, στο Υπουργείο Πολιτισμού, ερωτήσεις στη Βουλή.  

Για τη σημερινή κατάσταση του ιστορικού μνημείου υπάρχουν συγκεκριμένες ευθύνες και έχουν ονοματεπώνυμο. Είναι οι ευθύνες των κυβερνήσεων διαχρονικά που έχουν αφήσει το κτίριο που φιλοξενούσε το μνημείο να ρημάζει. Είναι οι ευθύνες των δημοτικών αρχών της Καλλιθέας που ποιούν τη νήσσαν για το θέμα.  

Έχουμε χορτάσει από επιτροπές ειδικών ή δήθεν ειδικών που πρακτικά συμβάλλουν μόνο στο να διαχέεται η ευθύνη του κεντρικού κράτους και της τοπικής διοίκησης. 

Μας είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι πρόκειται για ανικανότητα η ανεπάρκεια. Το γεγονός και μόνο ότι με όλες τις κυβερνήσεις και με όλες τις δημοτικές αρχές συνεχίζεται η ίδια και απαράλλακτη κατάσταση καταδεικνύει ότι μάλλον μιλάμε για πολιτική επιλογή. Επιλογή να σβήσουν από την ιστορική μνήμη την πραγματική ιστορία της περιόδου.   

Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι κοινό στοιχείο των παραχαρακτών της ιστορίας ανεξαρτήτως απόχρωσης είναι η σθεναρή υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει για επίσημη ιδεολογία την εξίσωση φασισμού και κομμουνισμού και  με τις ευλογίες της  αποκαθίστανται συνεργάτες των ναζί, τους αποδίδονται τιμές  και εγκωμιάζεται η δίωξη εναντίον κομμουνιστικών κομμάτων.  

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος; Γιατί τέτοια επιμονή με το ξαναγράψιμο της ιστορίας;   

Ξαναγράφουν την  Ιστορία για να συσκοτίσουν ότι ο  φασισμός δε γεννιέται στο κενό, είναι γέννημα θρέμμα του καπιταλισμού. Είναι γνήσιο τέκνο του, δε χρειάζεται test dna. Δεν ξεχνάμε όσο και εάν το επιθυμούν ότι συνεργάτες των ναζί ήταν τα μονοπώλια που  στηρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και άνοιξαν το δρόμο στον Χίτλερ.  

Ξαναγράφουν την ιστορία που έγραψαν με το αίμα τους οι λαοί γιατί να κρύψουν  ότι καθοδηγητής και αιμοδότης της αντίστασης του λαού ήταν το ΚΚΕ.       

Ξαναγράφουν την ιστορία για να κρύψουν την καθοριστική συνεισφορά της Σοβιετικής Ένωσης στον  αντιφασιστικό αγώνα των λαών της Ευρώπης, στη συντριβή του φασισμού – ναζισμού και στην αιώνια καταδίκη των εγκλημάτων τους.  20.000.000 Σοβιετικοί θυσιάστηκαν, 10.000.000 έμειναν ανάπηροι, για να υπερασπιστούν και να προστατέψουν το σοσιαλιστικό κράτος, έδωσαν τη ζωή τους για τους λαούς όλου του κόσμου.  

Ξαναγράφουν την ιστορία γιατί ξέρουν πολύ καλά ότι ο καπιταλισμός που στηρίζουν με νύχια και με δόντια είναι ένα άδικο εκμεταλλευτικό σύστημα που φέρνει στους λαούς δεινά. Φτώχεια, ανεργία, πόλεμοι, αυτά είναι που «υπόσχεται» ο καπιταλισμός στους λαούς.  

Καμία εμπιστοσύνη λοιπόν σε όλους αυτούς που ξαναγράφουν την ιστορία».

Γι’ αυτό δρούμε καθημερινά τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ και του ΚΚΕ στο πλευρό της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, εφοδιασμένοι με το σύγχρονο πρόγραμμα μας, πρωτοστατώντας στην πάλη για όλα τα εργατικά-λαϊκά προβλήματα, σε κάθε μετερίζι.   

Δύναμή μας είναι το δίκιο των πολλών!

Σταθερή πυξίδα μας η προοπτική της ανατροπής του άδικου και διεφθαρμένου καπιταλιστικού συστήματος και η οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του Σοσιαλισμού».

Ολοκληρώνοντας, υπογράμμισε ότι η διεκδίκηση αποκατάστασης του ιστορικού κτιρίου στη Σκρα 31, για τη δημιουργία Μουσείου της Έντυπης Ιστορίας της Αντίστασης του λαού μας που θα αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους σύγχρονους λαϊκούς αγώνες.  

«Είναι η ελάχιστη τιμή για την ηρωική στάση των κομμουνιστών που λειτουργούσαν το παράνομο τυπογραφειο