Η αποτύπωση ηρώων & συμβόλων – Η περίπτωση της οδού Μιαούλη του Δήμου Καλλιθέας

Η επέτειος της 25^ης Μαρτίου ξυπνά συναισθήματα πατριωτισμού, συμβολίζοντας την κορυφαία ίσως στιγμή του ελληνισμού ως αρχή μιας πορείας η οποία γέννησε το Ελληνικό κράτος το 1832. Δεν είναι τυχαίο που η πολιτεία προκειμένου να τιμήσει προσωπικότητες εθνικής εμβέλειας που προσέφεραν τα μέγιστα, έδωσε το όνομά τους σε οδούς της ώστε η προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο τους να μείνει φωτεινή στις επόμενες γενιές.

Γράφει ο   Μιχάλης Κατσικαρέλης,  ιστορικός

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η οδός Μιαούλη στον Δήμο Καλλιθέας Αττικής η οποία ξεκινά και τελειώνει στις οδούς Μενελάου και Αγίων Πάντων. Εκτιμάται δε ότι αναφέρεται στον επιφανέστερο Μιαούλη της ελληνικής Ιστορίας, τον Ανδρέα Μιαούλη (1769-1835).

Το αρχικό όνομα του Ανδρέα Μιαούλη ήταν Ανδρέας Βώκος, γεννήθηκε στην Ύδρα και ήταν γόνος πλοιοκτήτη και σημαντικού προεστού του νησιού. Από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με το εμπόριο αλλά και τηναυτιλία. Ο πλούτος που απέκτησε προεπαναστατικά αλλά και η τεράστια ναυτική εμπειρία του κατά τους πλόες του στην Μεσόγειο, τον κατέταξαν σε έναν από τους σημαντικότερους Υδραίους πλοιοκτήτες της εποχής. To όνομα Μιαούλη,ς το έλαβε όταν αγόρασε ένα πλοίο το οποίο ονομάζονταν «μιαούλ» και στα τουρκικά σημαίνει «μικρή βάρκα». 

O Ανδρέας Μιαούλης ανέλαβε την ηγεσία του ελληνικού στόλου το Φθινόπωρο του 1821 αφού η Ύδρα μπορούσε να παρατάξει περισσότερα πολεμικά πλοία σε σχέση με τις Σπέτσες και τα Ψαρά ενώ και οι γιοί συμμετείχαν σε πολεμικές επιχειρήσεις.

Υπό την στιβαρή ηγεσία του οι Έλληνες ναυτικοί κράτησαν ζωντανή την σπίθα της Επανάστασης προκαλώντας τεράστιες δυσκολίες στην μεταφορά οθωμανικών στρατευμάτων και εφοδίων από την οθωμανική Μικρά Ασία. Η ενεργητική συμμετοχή του Μιαούλη στις πολεμικές επιχειρήσεις συνεχίστηκε και κατά την άφιξη του Αιγύπτιου Ιμπραήμ Πασά το 1824 του οποίου ο στρατός και στόλος ήταν εκπαιδευμένος από Ευρωπαίους αξιωματικούς. Άξιες λόγου ήταν μάλιστα οι απόπειρες ανεφοδιασμού του αποκλεισμένου μαρτυρικού Μεσολογγίου το 1825 από τους ριψοκίνδυνους ναυτικούς του Υδραίου ναυάρχου.

Η στενή συνεργασία του Μιαούλη με τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια το 1828 οδήγησε στην καταστολή της πειρατείας στο Αιγαίο, επιτρέποντας την ομαλή διεξαγωγή του ευρωπαϊκού εμπορίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Όμως η διαφωνία του με τον Καποδίστρια ο οποίος επιθυμούσε αλλάξει την οικονομική πολιτική του νεοσύστατου ελληνικού κράτους έναντι των πλοιοκτητών της Ύδρας, οδήγησε τον Μιαούλη ως μέλος της αντικαποδιστριακή παράταξης, να προβεί στην πυρπόληση Εθνικών Πλοίων όπως η φρεγάτα «Ελλάς» και η κορβέτα «Ύδρα» τον Αύγουστο του 1831. 

Με την εκλογή του Βασιλιά Όθωνα ως Βασιλιά της Ελλάδας, ο Υδραίος Θαλασσομάχος διορίστηκε αρχηγός του Ναυτικού Διευθυντηρίου με το βαθμό του αντιναυάρχου το 1833. Το 1834 ανέλαβε καθήκοντα Σύμβουλου της Επικρατείας αλλά και Γενικού Επιθεωρητή του ελληνικού στόλου. Ο θάνατος του επήλθε στις 11 Ιουνίου του 1835 όταν προσβλήθηκε από φυματίωση ενώ η ταφή του έγινε στον Πειραιά στην δεξιά είσοδο, στην Ακτή Μιαούλη.

Στα πλαίσια αναγνώρισης των θυσιών του, δικαίως ο Δήμος της Καλλιθέας ονομάτησε μία από τις οδούς του με το όνομα «Μιαούλης» αποδίδοντας την απαραίτητη τιμή στο πρόσωπό του, πολλώ δε μάλλον αφού η Καλλιθέα είναι ένα ναυτικός δήμος. Οι Αγωνιστές του 1821 εξάλλου θα συνεχίσουν να εμπνέουν με τις πράξεις τους τις νεώτερες γενιές για την διατήρηση του υπέρτατου αγαθού, της ελευθερίας, διατηρώντας το μήνυμα τους «Ελευθερία ή Θάνατος» πάντα επίκαιρο.

Βιβλιογραφία

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britanica, Λήμμα: Μιαούλης Ανδρέας.

• Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Λήμμα Μιαούλης, Ανδρέας.