Διαστημόπλοιο StarShip της «SpaceX» – Άδηλο το μέλλον του στον απόηχο της καταστροφής
Ογκώδεις φλόγες και σύννεφα καπνού είναι συνηθισμένο φαινόμενο στις εκτοξεύσεις πυραύλων. Ομως, οι κατεστραμμένες εξέδρες εκτόξευσης και τα συντρίμμια που έχουν διασπαρεί χιλιόμετρα μακριά στους περιβάλλοντες υγρότοπους, σίγουρα δεν είναι.
Επιμέλεια: Σταύρος Ξενικουδάκης
Κι αυτό ανεξάρτητα από το γεγονός ότι το σύμπλεγμα του πυραύλου Super Heavy και του διαστημοπλοίου StarShip, που προσπάθησε να εκτοξεύσει η «SpaceX» πριν από τρεις βδομάδες, ήταν το μεγαλύτερο και ισχυρότερο που έχει πετάξει ποτέ. Η πτήση αυτή τελείωσε πρόωρα με αυτοκαταστροφή, καθώς σειρά από βλάβες έβγαλαν τον πύραυλο εκτός ελέγχου.
Όμως, ενώ η «SpaceX» προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις υποβαθμίζοντας την καταστροφή, μιλώντας για χρήσιμο γεγονός που θα βοηθήσει να διορθωθούν λάθη στην επόμενη απόπειρα, όταν σκόρπισαν οι καπνοί, τα πράγματα έγιναν πιο θολά για το άμεσο μέλλον του Starship. Αιτία, αφενός οι καταστροφές, που διαπιστώθηκαν στο κέντρο εκτόξευσης Starbase, αλλά και η ποινική δίωξη που ασκήθηκε για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από την απόπειρα εκτόξευσης και τη διαδικασία αδειοδότησης για την κατασκευή του κέντρου εκτόξευσης στη συγκεκριμένη περιοχή.
Αποδείχτηκε ότι ένα μέρος του τεράστιου όγκου καπνού οφειλόταν στην πυρκαγιά που προκλήθηκε σε 3,5 στρέμματα του παρακείμενου …καταφυγίου άγριας ζωής. Ομως η πυρκαγιά ήταν το λιγότερο. Αμέτρητα μεγάλα κομμάτια μπετόν, φύλλα χάλυβα, κομμάτια άλλων μετάλλων καθώς και άλλα είδη αντικειμένων εκτοξεύτηκαν χιλιόμετρα μακριά. Το νέφος κονιορτοποιημένου μπετόν, που δημιουργήθηκε, έφτασε να εναποθέσει υλικά μέχρι και 10 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της εξέδρας εκτόξευσης! Υπάρχουν αναφορές ότι σπίτια και καταστήματα στη γύρω περιοχή δέχτηκαν έναν καταιγισμό υλικού, σαν αμμοβολή. Ο μεγαλοκαπιταλιστής Ιλον Μασκ, ιδιοκτήτης της «SpaceX», προσπάθησε να μειώσει το πρόβλημα, λέγοντας ότι δεν περίμενε η εκτόξευση να διαλύσει εντελώς την εξέδρα!
Στην πραγματικότητα, η καταστροφή αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι ο τεράστιος πύραυλος στήθηκε για να εκτοξευτεί πάνω σε μια κατασκευή σαν ανάποδο ποτήρι, χωρίς οδηγούς ασφαλούς παροχέτευσης των καυσαερίων ή άλλα μέτρα ασφάλειας, προφανώς για μείωση του κόστους και επιτάχυνση της διαδικασίας κατασκευής του κέντρου εκτόξευσης. Γι’ αυτό μάλιστα δεν εφαρμόστηκε ένα μέτρο που ο Μασκ δήλωσε πως θα εφαρμοστεί στην επόμενη εκτόξευση και συγκεκριμένα η χρήση μιας υδρόψυκτης πλάκας, η οποία ίσως προστάτευε την εξέδρα και τον ίδιο τον πύραυλο. Οπως αποδείχτηκε, ο πύραυλος θα μπορούσε να είχε καταστραφεί από τα συντρίμμια πριν ακόμη σηκωθεί ένα μέτρο από το έδαφος και ενώ ακόμη έφερε το πλήρες φορτίο των καυσίμων του…
Ως αποτέλεσμα της καταστροφής, το StarShip έχει καθηλωθεί από τις αμερικανικές αρχές μέχρι να διερευνηθεί το γεγονός και να εξακριβωθεί ότι η εκτόξευσή του δεν αποτελεί δημόσιο κίνδυνο. Αν απορριφθεί η μέθοδος της υδρόψυκτης πλάκας, τότε θα πρέπει να κατασκευαστεί η συνήθης τάφρος των κέντρων εκτόξευσης για την παροχέτευση των αερίων, διαδικασία που ίσως απαιτήσει τρία χρόνια. Η «SpaceX» δεν απαντά σε ερωτήσεις για το πότε προβλέπεται να γίνει νέα δοκιμή εκτόξευσης.
Τοπικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις μήνυσαν την αρμόδια κρατική αρχή για την αδειοδότηση του κέντρου εκτόξευσης Starbase, στο νότιο Τέξας, εκεί που ο ποταμός Ρίο Γκράντε εκβάλλει στον Κόλπο του Μεξικού, χωρίς να έχει γίνει μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Από το Starbase δεν κινδυνεύουν μόνο τα πουλιά, οι χελώνες και οι αιλουροπαρδάλεις της περιοχής, αλλά και οι φτωχοί κατά κύριο λόγο μαύροι κάτοικοί της. Η ανησυχία τους μεγαλώνει από το γεγονός ότι στην ίδια περιοχή (οποία περιβαλλοντική ευαισθησία) προτείνεται να δημιουργηθούν δύο τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου και να τοποθετηθεί φυσικά και αγωγός φυσικού αερίου.
Η «SpaceX» είχε ζητήσει αρχικά άδεια για κέντρο εκτόξευσης του πυραύλου Falcon 9 της εταιρείας, ο οποίος πετάει πια συχνά χωρίς προβλήματα. Στην πορεία, όμως, προχώρησε σε επεκτάσεις, ώστε να εξυπηρετηθούν και οι εκτοξεύσεις του StarShip, με την αρμόδια κρατική αρχή των ΗΠΑ να δέχεται ως αρκετή μια «περιβαλλοντική εκτίμηση», αντί μιας ενδελεχούς μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς η χρήση άλλαζε ριζικά. Η πρόσφατη καταστροφή έσπειρε συντρίμμια πέρα από τα όρια, που η «SpaceX» είχε εκτιμήσει ως το χειρότερο σενάριο περιβαλλοντικής επίπτωσης. Οταν είναι να διευκολυνθεί το κεφάλαιο, «στρογγυλεύονται γωνίες» των νόμων και στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ και σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο.
Πηγές:
«Scientific American», www.nasa.gov, www.esa.int
