Γεωπολιτικά «τζαρτζαρίσματα» και κόντρες στο χορτάρι
Η αντιπαράθεση Γερμανίας – Ουγγαρίας, η φανέλα της Ουκρανίας και η επιλογή του Μπακού
Στο περιθώριο των όσων συνέβησαν στα ευρωπαϊκά γήπεδα κατά τη διάρκεια της δεύτερης βδομάδας του Euro και πέραν του ενδιαφέροντος των απανταχού φιλάθλων για τα καθαρά ποδοσφαιρικά, τις τελευταίες μέρες είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον εξωαγωνιστικά η γερμανο-ουγγρική διπλωματική κόντρα υψηλού επιπέδου, με αφορμή τον αγώνα των Εθνικών ομάδων των δύο χωρών στο Μόναχο.
Ως αιτία εμφανίζεται η πρόθεση της γερμανικής Ομοσπονδίας – με την υποστήριξη και της γερμανικής κυβέρνησης – να φωτίσει την ώρα του αγώνα την «Allianz Αrena» με τα χρώματα του ουράνιου τόξου, προς ένδειξη συμπαράστασης στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα.
Αυτό θεωρήθηκε σαφές μήνυμα προς την κυβέρνηση της Ουγγαρίας για τη στάση της στο συγκεκριμένο ζήτημα, ειδικά μετά την ψήφιση νόμου ο οποίος, στο όνομα της καταπολέμησης της παιδεραστίας, απαγορεύει την «προβολή και προώθηση της ομοφυλοφιλίας» μεταξύ ατόμων κάτω των 18 ετών.
Το θέμα πήρε ευρύτερες διαστάσεις, με την UEFA να παρεμβαίνει, απαγορεύοντας την κίνηση των Γερμανών, την οποία θεώρησε «πολιτικό μήνυμα», στηριζόμενη στο γνωστό πνεύμα του «No Politica» – το οποίο όμως εφαρμόζει κατά το δοκούν.
Λίγες ώρες αργότερα, άλλωστε, η ίδια ενσωμάτωσε το σύμβολο της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στο λογότυπό της, σημειώνοντας σε ανακοίνωση ότι «για την UEFA, το ουράνιο τόξο δεν είναι πολιτικό σύμβολο, αλλά ένα σημάδι της σταθερής δέσμευσής μας για μια πιο διαφορετική και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία».
Για την Ιστορία, μετά τον «πάγο» από την UEFA η διαμαρτυρία των Γερμανών περιορίστηκε στο περιβραχιόνιο με τα χρώματα του ουράνιου τόξου στο μπράτσο του Μάνουελ Νόιερ, αρχηγού της Εθνικής Γερμανίας, ενώ κατά την έναρξη του αγώνα φίλαθλος με σημαία στα ίδια χρώματα εισέβαλε στον αγωνιστικό χώρο, δείχνοντάς την προς τους Ούγγρους παίκτες και προκαλώντας τη διαμαρτυρία τους για «σκόπιμα πλημμελή μέτρα ασφαλείας». Είχε προηγηθεί η ματαίωση του ταξιδιού στο Μόναχο που προγραμμάτιζε με αφορμή τον αγώνα ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπαν.Η μάχη της …φανέλας
Δεν είναι βέβαια ούτε η πρώτη ούτε η μοναδική φορά που τα ποδοσφαιρικά γήπεδα, ειδικά σε τέτοιας εμβέλειας διοργανώσεις, μετατρέπονται σε θέατρα σφοδρών πολιτικών και οικονομικών ανταγωνισμών, με μεγάλη γεωπολιτική «ουρά», στην προκειμένη περίπτωση μεταξύ κρατών – μελών της ΕΕ.
Η δημοφιλία του αθλήματος, η τεράστια μάζα των φιλάθλων στις εξέδρες και μπροστά από τους δέκτες της τηλεόρασης, τα εκατομμύρια ευρώ που «παίζονται» σε κάθε αγώνα, αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την άσκηση πολιτικής, στο πλαίσιο αντιθέσεων και ανταγωνισμών που οξύνονται στην ΕΕ και παγκόσμια.
Είναι χαρακτηριστική η επιλογή της UEFA κατά την κλήρωση των ομίλων, λίγους μήνες πριν την επίσημη έναρξη των αγώνων, να δώσει κλειδάριθμο σε Ρωσία και Ουκρανία προκειμένου να μη συναντηθούν τουλάχιστον μέχρι τα προημιτελικά, εξαιτίας του τεταμένου κλίματος μεταξύ των δύο χωρών.
Η ένταση όμως δεν αποφεύχθηκε, καθώς λίγο πριν την επίσημη έναρξη των αγώνων υπήρξε έντονο διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών. Αφορμή στάθηκε η φανέλα της Ουκρανίας, που έφερε υδατογράφημα με χάρτη της χώρας ο οποίος περιλάμβανε και την περιοχή της Κριμαίας, που πλέον αποτελεί ρωσική επικράτεια.
Αντιδρώντας άμεσα, Ρώσοι αξιωματούχοι κάλεσαν την UEFA να παρέμβει. Εκείνη όμως επέλεξε τη σιγή ιχθύος, στηριζόμενη στο γεγονός ότι η ουκρανική φανέλα έχει εγκριθεί από την αρμόδια τεχνική επιτροπή.
Αλλη μια ποδοσφαιρική φανέλα, αυτή της Βόρειας Μακεδονίας, στάθηκε αιτία να ανέβει η διπλωματική ένταση μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων, καθώς η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της γείτονα αναγραφόταν ως «ΠΟ Μακεδονίας» και όχι Β. Μακεδονίας, κατά παράβαση της Συμφωνίας των Πρεσπών σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης.
Ο Πρόεδρος της Β. Μακεδονίας, Ζ. Ζάεφ, δικαιολόγησε το περιστατικό λέγοντας πως η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της χώρας αποτελεί «αυτοτελή οργανισμό», που δεν παίρνει κρατική ενίσχυση και γι’ αυτό εξαιρείται από τη Συμφωνία.
Μετά τις διαμαρτυρίες της ελληνικής κυβέρνησης, η UEFA διαβεβαίωσε ότι «δεν θα επιτρέψει να γίνει το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο πλατφόρμα για τη μεταφορά πολιτικών μηνυμάτων οποιασδήποτε φύσης»και ότι «θα συνεχίσει να προστατεύει την πολιτική ουδετερότητας όπως κατοχυρώνεται στο καταστατικό της».
Για το επίμαχο θέμα, πάντως, η εξήγησή της ήταν ότι «βασίζεται συχνά σε κωδικό χώρας ISO για να αναγνωρίσει τις ενώσεις – μέλη της» και ότι «η πρακτική αυτή αναγνωρίζεται σε διεθνές επίπεδο και είναι πλήρως εναρμονισμένη με το άρθρο 1 παράγραφος 3Ε της Συμφωνίας των Πρεσπών».Μηνύματα και διαβήματα
Σε ένα ακόμα περιστατικό, οι τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας το τελευταίο διάστημα προκάλεσαν την απουσία του Ρ. Τ. Ερντογάν από τον εναρκτήριο αγώνα της διοργάνωσης, μεταξύ των ομάδων των δύο χωρών, στην Ρώμη.
«Λάδι στη φωτιά» για την τουρκική πλευρά έριξε ο ορισμός της Μαρίνα Φράπαρτ ως 4ης διαιτητή του αγώνα, για πρώτη φορά μίας γυναίκας στην ιστορία της διοργάνωσης, κίνηση που η Τουρκία εξέλαβε ως «μήνυμα» για την πρόσφατη αποχώρησή της από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τα δικαιώματα των γυναικών.
Διπλωματικό θέμα δημιουργήθηκε και στο Μπακού, μία από τις 11 έδρες της διοργάνωσης. Η συγκεκριμένη επιλογή από την UEFA προκάλεσε έκπληξη, από τη στιγμή μάλιστα που η Εθνική ομάδα του Αζερμπαϊτζάν δεν προκρίθηκε στην τελική φάση.
Λίγο πριν την έναρξη των αγώνων, το Αζερμπαϊτζάν αρνήθηκε τη διαπίστευση του Ρώσου δημοσιογράφου αρμενικής καταγωγής Νόμπελ Αρουσταμάν, με δικαιολογία τις προηγούμενες επισκέψεις του στην περιοχή Ναγκόρνο – Καραμπάχ. Σημειωτέον, παρότι υπάρχει ενιαία διαδικασία για τις διαπιστεύσεις οι τοπικές αρχές κάθε χώρας έχουν λόγο και δικαιούνται να μην εγκρίνουν κάποια απ’ αυτές. Το περιστατικό προκάλεσε τη σφοδρή αντίδραση της ρωσικής πλευράς.
Στη Βουδαπέστη, τέλος, μπορεί η UEFA να προέβαλε τον αγώνα της Ουγγαρίας με την Πορτογαλία ως τον πρώτο στην Ευρώπη όπου μετά από 15 μήνες υπήρξε πληρότητα θεατών στις εξέδρες, δεν έλειψε όμως η έντονη παρουσία νεοναζί οπαδών της Εθνικής Ουγγαρίας. Οι συγκεκριμένοι μάλιστα τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία τους, τόσο στα γήπεδα της χώρας τους όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Πριν από πέντε χρόνια είχαν πρωταγωνιστήσει σε επεισόδια με Ρουμάνους οπαδούς στον αγώνα μεταξύ των Εθνικών ομάδων των δύο χωρών, προβάλλοντας διεκδικήσεις για «ουγγρική Τρανσιλβανία». Στο φετινό Euro επικεντρώθηκαν σε ρατσιστικά και ομοφοβικά συνθήματα κατά των παικτών της Πορτογαλίας και της Γαλλίας, αντιπάλων της ουγγρικής ομάδας.
Επιμελεια Γιωργος Αντωνακακης πηγη” ριζ”