Αφιέρωμα: Μνήμες Αυγούστου… γράφει ο Γιώργος Αντωνακάκης

ΒΑΣΙΛΗΣ ΕΦΡΑΙΜΙΔΗΣ

Χαρισματικός άνθρωπος,  Σεμνός αγωνιστής

Ειχα την τιμη να δουλεψω μαζι με τον Βασιλη απο το 1978 μεχρι και το 1981 στα πλαισια της προσπαθειας που καναμε για την ΕΝΟΤΗΤΑ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ <ΚΕΑ>

Θέλω να αναφέρω ενα περιστατικό, εχουμε μιλησει σε συγκεντρωση στη Λαμια και γυρναμε με το αυτοκινητο μου Αθηνα στο υψος της Χαλκιδας γυρνα με το γνωστο χαμογελο λέγοντας μου «…Γιωργο εχω πάθει έμφραγμα ακόμη προσπαθώ να καταλάβω πως κατάφερα να φτάσω στον Ευαγγελισμό και να τον παραλάβει ο φίλος μου και καρδιολόγος Νίκος Φίλιας, πάντως ο Βασίλης μέχρι που φτάσαμε ήταν με το γνωστό χαμόγελο.

Ο Β. Εφραιμίδης διέθετε πλούσιες αγωνιστικές περγαμηνές, η ζωή και η δράση του τον καταξίωσαν στις λαϊκές συνειδήσεις, τον ανέδειξαν σε εξέχουσα μορφή του εργατικού και μαζικού κινήματος και κέρδισαν την εκτίμηση και το σεβασμό ακόμα και των πολιτικών του αντιπάλων. Γεννήθηκε το 1915 σε ένα μικρό χωριό του Πόντου. Με τη Μικρασιατική Καταστροφή η οικογένειά του ξεριζώνεται και παίρνει το δρόμο της προσφυγιάς. Καταλήγει το 1923 στην Αθήνα. Τα παιδικά του χρόνια τα έζησε στις φτωχογειτονιές της Αθήνας.

Ο Β. Εφραιμίδης αποφοίτησε από το Γυμνάσιο, ενώ παράλληλα επιδίδεται στον αθλητισμό και ιδιαίτερα στο ποδόσφαιρο, στην ομάδα της ΑΕΚ. Γράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας το 1935 και τελειώνει το 1939. Σε όλη τη διάρκεια των πανεπιστημιακών του σπουδών συμμετέχει στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα και παράλληλα δουλεύει ως ιδιωτικός υπάλληλος.

Πόλεμος – Εθνική Αντίσταση – διώξεις

Η κήρυξη του πολέμου το 1940 τον βρίσκει έφεδρο ανθυπασπιστή στην 8η Μεραρχία στα σύνορα. Παίρνει μέρος σε όλες τις μάχες του υποχωρητικού ελιγμού και της αντεπίθεσης ενάντια στους φασίστες Ιταλούς εισβολείς. Τραυματίζεται στη μάχη της Βήσανης και μετά την ανάρρωσή του ζητάει και επιστρέφει αμέσως στη μονάδα του, στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Για τη δράση του στον πόλεμο παρασημοφορείται με το Αριστείο Ανδρείας και προάγεται σε ανθυπολοχαγό.

Γυρίζει στην Αθήνα με την κατάρρευση του μετώπου. Το 1941 γίνεται μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας. Είναι ήδη μέλος του ΚΚΕ και εντάσσεται στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Δουλεύει ως οργανωτής και διαφωτιστής στη γερμανοκρατούμενη Αθήνα. Με την απελευθέρωση συνεχίζει την πολιτική του δράση. Μέσα σε συνθήκες σκληρών διώξεων αναλαμβάνει στην Αθήνα διευθυντής της «Ελεύθερης Ελλάδας», δημοσιογραφικού οργάνου της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜ.

Είναι η περίοδος που η αντίδραση εξαπολύει την τρομοκρατική εκστρατεία κατά των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης. Ο Β. Εφραιμίδης από τη θέσητου διευθυντή της εφημερίδας δέχεται τις επιθέσεις της αντίδρασης με τη μορφή των διώξεων για «αδικήματα Τύπου». Γίνονται πολλές δίκες σε βάρος του εξαιτίας της αγωνιστικής δημοσιογραφικής του δραστηριότητας. Καταδικάζεται το 1947 με το νόμο «περί Τύπου» και με το έκτακτο Γ΄ Ψήφισμα και οδηγείται στη φυλακή. Αποφυλακίζεται τον Ιούλη του 1951.

Αντιπρόσωπος του λαού

Το Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου, το 1951, ο δημοκρατικός λαός της Αθήνας τον αναδεικνύει σε βουλευτή της ΕΔΑ. Είναι ένας από τους 10 βουλευτές της ΕΔΑ, από τους βουλευτές που καταψηφίζουν τη συμφωνία ένταξης της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ.

Το 1952 αναλαμβάνει εκδότης, διευθυντής και αρθρογράφος της «Αυγής» – δημοσιογραφικού οργάνου της ΕΔΑ – που πρωτοεκδόθηκε τότε. Παραμένει στη θέση αυτή μέχρι το 1956.

Στις εκλογές του ’56 εκλέγεται βουλευτής της ΕΔΑ στη Θεσσαλονίκη. Στην ίδια περιφέρεια εκλέγεται το 1958 και το 1961. Το 1963 και 1964 είναι βουλευτής της ΕΔΑ στο Νομό Σερρών. Παράλληλα, σε όλη την προδικτατορική ζωή της ΕΔΑ είναι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της.

Με τη χουντική δικτατορία του 1967 αρχίζουν για τον Β. Εφραιμίδη, όπως και για τους άλλους αγωνιστές, νέες διώξεις και νέοι σκληροί αγώνες για τη δημοκρατία στη χώρα μας. Η χούντα τον καταδιώκει από τη βραδιά της 21ης Απρίλη αλλά ο Β. Εφραιμίδης διαφεύγει τη σύλληψη. Αναπτύσσει έντονη αντιδικτατορική δράση στη Δυτική Ευρώπη, για την οποία η χούντα του αφαιρεί την ελληνική ιθαγένεια και δεσμεύει τις συντάξεις του ως βουλευτή και δικηγόρου.

Μετά τη μεταπολίτευση ο Β. Εφραιμίδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, συνεχίζει τη δραστήρια πολιτική του δράση. Ενεργοποιείται ιδιαίτερα στο κίνημα ειρήνης. Για τη δράση του αυτή εκλέγεται στο Προεδρείο του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης.

Στις εκλογές του 1981 εκλέγεται ευρωβουλευτής του ΚΚΕ. Αναδεικνύεται αντιπρόεδρος της «Κομμουνιστικής Ομάδας και προσκειμένων» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου συμμετέχουν Ιταλοί, Γάλλοι, Ελληνες και Δανοί ευρωβουλευτές.

Εκλέγεται ευρωβουλευτής του ΚΚΕ στις εκλογές του 1985 και 1989. Είναι αντιπρόεδρος της ομάδας του «Συνασπισμού της Αριστεράς» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μέλος των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων, Θεσμικών Θεμάτων, Κανονισμού και Ασυλιών, Κοινωνικών Υποθέσεων. Είναι επίσης μέλος των διακοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών ΕΟΚ-Τουρκίας, ΕΟΚ- Κύπρου.

Το 1994 σε προεκλογική συγκέντρωση του ΚΚΕ στη Θεσσαλονίκη, ενόψει των ευρωεκλογών, ακροδεξιά στοιχεία επιτέθηκαν στον Β. Εφραιμίδη τραυματίζοντάς τον με μαχαίρι.

Παρέμεινε ευρωβουλευτής ως το 1999. Από το 9ο Συνέδριο του ΚΚΕ (Δεκέμβρης 1973) εκλεγόταν συνεχώς μέλος της ΚΕ του Κόμματος.

Ειδική αναφορά έκανε η Αλέκα Παπαρήγα

Ειδική αναφορά έκανε η Αλέκα Παπαρήγα, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, στον ευρωβουλευτή και μέλος της ΚΕ του Κόμματος Βασίλη Εφραιμίδη,τονίζοντας τα εξής:

“Πρέπει να σας πω ότι στο ψηφοδέλτιο, που θα καταθέσει το ΚΚΕ, δε θα μετέχει ένας σύντροφός μας, ο Βασίλης ο Εφραιμίδης, ο οποίος θεωρείται για το Κόμμα μας ένα σημαντικό κεφάλαιο και στους κοινωνικούς και στους πολιτικούς αγώνες, αλλά και στους διεθνείς αγώνες. Και, επιτέλους, ικανοποιήσαμε το αίτημά του, που είχε προ πολλού, να υπάρξουν και εναλλαγές στην ΚΟ του ΚΚΕ και να του δοθεί η ευκαιρία να προσφέρει και σε άλλα μέτωπα δράσης, δεδομένου ότι ο Βασίλης Εφραιμίδης, όπως και όλα τα ηγετικά στελέχη του Κόμματος, της παλιάς γενιάς, δεν έχουν δικαίωμα συνταξιοδότησης.

Και με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να πω ότι πραγματικά η πείρα του Βασίλη Εφραιμίδη και η προσφορά του είναι σημαντική, όχι μόνο για τους ευρωβουλευτές του ΚΚΕ, αλλά και για όλους τους βουλευτές και του Εθνικού και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.”

Ο Β. Εφραιμίδης ήταν παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών. Οπως ο ίδιος συνήθιζε να λέει, μιλούσε εκτός από ελληνικά και την ποντιακή διάλεκτο, επίσης αγγλικά, τούρκικα και γαλλικα

Γιωργος Αντωνακακης