Απίστευτα κι όμως… Αληθινά

Πώς βγήκε η φράση «Χαιρέτα

μου τον Πλάτανο»

«Χαιρέτα μου τον πλάτανο». Το έχουμε ακούσει, το έχουμε δει να γίνεται σειρά στην τηλεόραση, γενικά δεν μας είναι άγνωστο. Είναι μία φράση που μπορεί και να την έχουμε χρησιμοποιήσει, μπορεί και όχι – το σίγουρο είναι πως, αν τη σκεφτούμε κυριολεκτικά, δε βγάζει κανένα νόημα.

Πώς «γεννήθηκε», λοιπόν;

Στην περιοχή των Αέρηδων, στην Πλάκα, από το 1721 υπήρχε ένα σπουδαστήριο για τους νεαρούς μουσουλμάνους που, μετά το τέλος της Τουρκοκρατίας και μέχρι την εποχή του Γεωργίου Α’, λειτούργησε σαν φυλακή. Μάλιστα, ήταν από τις σκληρότερες της χώρας.

Μπροστά στην πύλη της βρισκόταν ένας πλάτανος, στα κλαδιά του οποίου απαγχονίζονταν οι βαρυποινίτες. Εκείνοι που έχαναν τη ζωή τους με αυτόν τον τρόπο, ήταν οι λιγότερο προνομιούχοι και οι πιο φτωχοί. Προφανώς, εάν διέθεταν μεγαλύτερες περιουσίες, θα είχαν διαφορετική κατάληξη. Έτσι, το δέντρο έγινε σύμβολο την αδικίας και το θανάτου.

Όταν κάποιος αποφυλακιζόταν, ελεύθερος πλέον και στον έξω κόσμο, γύριζε προς το μέρος των συγκρατουμένων του και φώναζε «χαιρέτα μου τον πλάτανο». Τους ευχόταν, δηλαδή, να έρθει και η δική τους σειρά να περάσουν την πύλη μια για πάντα και να μη χρειαστεί να ξαναδούν το δέντρο.

Από τότε, η φράση χρησιμοποιείται για να περιγράψουμε μία κατάσταση που κάποιος χειρίστηκε λανθασμένα εξαρχής, και η κατάληξή της φαίνεται πως δε θα είναι καλή.