……Αν θέλεις κάτι να γίνει, ζήτησέ το από μια Γυναίκα.
Της Αγγελικής Αθανασακοπούλου
……Αν θέλεις κάτι να γίνει, ζήτησέ το από μια Γυναίκα.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ
Iδού, αυτές οι γυναίκες φέρνονται θαυμαστά· αυτές είναι μεγαλόψυχες, και λένε ότι μαθαίνουν από μας· δε δειλιάζουν, μολονότι τους επάρθηκε η ελπίδα που είχαν να γεννήσουν τέκνα για τη δόξα και για την ευτυχία. Eμείς λοιπόν μπορούμε να μάθουμε απ’ αυτές και να τες λατρεύουμε έως την ύστερην ώρα…..
(ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ)
8 του Μάρτη και η ημέρα φέρνει στα χείλη τη Γυναίκα. Τη Γυναίκα που χαρίζει στον κόσμο τη ζωή και ανοίγει δρόμο στο μέλλον του ανθρώπινου γένους. Εκείνη, που νιώθει τον ρόλο της μάνας πριν ακόμα γνωρίσει το παιδί της, ανασαίνει και υπάρχει για μια ύπαρξη, όταν ακόμα βρίσκεται στα σπλάχνα της.
Μια τέτοια σχέση γυρεύει πάντα να σκοτεινιάζει ο εφιάλτης του πολέμου. Η μάνα βρίσκεται μπροστά στην απόλυτη απελπισία, όταν στέκει αδύναμη και δεν μπορεί να υπερασπιστεί τη ζωή του παιδιού της. Οι αλυσίδες των μαχών δένουν τα χέρια της και μόνο η κραυγή της θυμίζει πως κάποτε πέρασε ζωή από πάνω της.
Μια τέτοια κατάσταση βίωσαν και οι γυναίκες την περίοδο της καταστροφής της Σμύρνης το 1922. Οι αφηγήσεις σοκάρουν κάθε πολιτισμένο άνθρωπο. Σβήνουν και το τελευταίο κεράκι ανθρωπιάς.
Μαρτυρία Αλέξη Αλεξίου από τη Σμύρνη:
Σε μια στιγμή δεν πιστεύαμε στα μάτια μας· γυναίκες πολλές μια σειρά ατέλειωτη από το μπουλούκι που ερχόταν από το Κορδελιό, σπρώχνοντάς η μια την άλλη και σκύφτοντας, τραβούσαν κατά τους ψηλούς βράχους, εκεί στα Πετρωτά. Ώσπου να το καλοκαταλάβεις, πηδούσαν και χάνονταν μέσα στη θάλασσα. Πολλές από αυτές κρατούσαν αγκαλιά και τα μωράκια τους. Πλάι τους πάνω από τα κεφάλια τους, ήταν οι Τσέτες, έτοιμοι να τις ντροπιάσουν και ήθελαν να γλυτώσουν από τα χέρια τους, να πέσουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα γινόταν στο γκρεμό, να χαθούνε.
Μαρτυρία Θεοδώρας Κοντού από τα Κριτζαλιά:
Η μάνα μου δεν πέθανε την ίδια ώρα σαν τους άλλους. Της είχαν χύσει τα έντερα, την είχαν περιχύσει τα αίματα κι εκείνη με αρμήνευε και μου ΄λεγε: «Παιδάκι μου, άμα δεις τα σκούρα να πέσεις στη θάλασσα». Έβγαλε και από την τσέπη της και μου ΄δωσε το πορτοφόλι της και μια φωτογραφία περιχυμένη στα αίματα· την έχω ακόμη…
Μαρτυρία Εριφύλης Σταματιάδου από το Κιόσκι:
Μας κυνηγούσε η φωτιά και το βόλι του Τούρκου. Αλλοφροσύνη ήτανε, ο άνθρωπος έχανε τα λογικά του. Εκεί που τρέχαμε, άκουσα πυροβολισμό πίσω μου και γυρίζω και βλέπω τη μάνα μου κάτω πεθαμένη. Το κορίτσι μου είδε μπρος στα μάτια του να σκοτώνουν τη γιαγιά του. Στα χέρια του μείνανε τα αίματα. Εγώ έτρεχα με το αγόρι μου. Λογικό δεν είχα πια! Ένας Τούρκος μ’ άρπαξε το παιδί απ’ τα χέρια και το ΄μπασε σ’ ένα σπίτι. Τότες με έπιασε η μεγάλη τρέλα. Φώναζα, έκλαιγα, τραβούσα τα μαλλιά μου. Ποιος να δώσει προσοχή σ’ εμένα! Όλοι χαμένοι ήτανε. Βρέθηκε ένας Τούρκος, Αλής, φίλος του αδελφού μου, και με είδε έτσι που ήμουνα· μπήκε αμέσως στο σπίτι, μίλησε, φώναξε, και έβγαλε το παιδί και μου το παράδωσε στα χέρια μου.
(https://www.ethnos.gr/history/article/121081/mikrasiatikhkatastrofhmartyriespoysygklonizoynakomhsxedon100xroniameta)
Είναι πραγματικά υπερβατική η συμπεριφορά της γυναίκας σε τέτοιες περιστάσεις. Ξεπερνά τον φόβο, τα όρια των αντοχών της και στρέφει όλες τις δυνάμεις της στη σωτηρία του παιδιού της. Εξαφανίζεται κάθε ίχνος εγωισμού και γίνεται ασπίδα προστασίας και βράχος, για να χτυπούν τα λυσσασμένα κύματα της κτηνωδίας. Αυτή τη μετατόπιση από το Εγώ στο μονάκριβο Εσύ κάνει αυτή τη σχέση της μητέρας με το παιδί μοναδική και ανεπανάληπτη.
Μπροστά σε αυτό το μεγαλείο, μόνο ο πόλεμος δεν υποκλίνεται και σήμερα βάζει ακόμα μια φορά αυτή τη σχέση σε μεγάλη δοκιμασία. Η γυναίκα-μητέρα που δοκιμάζεται στην Ουκρανία αυτές τις ημέρες είναι μια εικόνα που προκαλεί θλίψη. Σε κάθε περίπτωση, όμως, καμία μάχη δεν θα μπορέσει και πάλι να λυγίσει τη σιδερένια θέλησή της να γίνει θυσία για το παιδί της. Δεν είναι λόγια υπερβολής. Είναι πράξεις που κάνουν την υπερβολή να φαντάζει μια κανονικότητα.
Η Μάργκαρετ Θάτσερ συνοψίζει αυτή τη δύναμη:
«Αν θέλεις κάτι να ειπωθεί, ζήτησέ το από έναν άντρα. Αν θέλεις κάτι να γίνει, ζήτησέ το από μια γυναίκα.»