Ανάγκη και όχι εμπόρευμα η σύγχρονη, αναβαθμισμένη, δημόσια και δωρεάν Προσχολική Αγωγή

Γονέα, που νιώθεις ότι το μικρό παιδί σου, ακριβώς επειδή αναπτύσσεται ταχύτατα, πέρα από τη δική σου στοργή, έχει ανάγκη την επιστημονική παιδαγωγική στήριξη γιανα αναπτυχθεί ολόπλευρα, έξω από το οικογενειακό περιβάλλον,

Εργαζόμενε στους παιδικούς σταθμούς, που αντιλαμβάνεσαι ότι, παρά τις ελλείψεις, την υποχρηματοδότηση, την υποστελέχωση, γενικά την κτιριακή, υλικοτεχνική υποβάθμιση, έχεις αναλάβει ένα πολύ ουσιαστικό έργο, τη διαπαιδαγώγηση των μικρών παιδιών, που κάνουν τα πρώτα τους βήματα έξω στην κοινωνία.

Οσο, όμως, κι αν είναι σημαντικά όλα τα παραπάνω, αναγκαία προϋπόθεση για την ολόπλευρη ικανοποίησή τους είναι το κράτος να αναλάβει τη δική του ευθύνη, να χρηματοδοτεί ώστε να διασφαλίζεται η σωστή, με επιστημονικούς όρους, λειτουργία των παιδικών σταθμών.

Αν και η επιστήμη έχει αποδείξει τη σημασία που έχει για την ανάπτυξη του παιδιού η ολοκληρωμένη διαπαιδαγώγηση, διαχρονικά οι κυβερνήσεις ασχολούνται με τους παιδικούς σταθμούς με όρους υποβάθμισης, υποχρηματοδότησης, χωρίς να καλύπτουν με ουσιαστικό τρόπο τις ανάγκες των παιδιών.

• Ετσι κάθε χρόνο, κανένα παιδί δεν έχει διασφαλισμένη θέση σε έναν δημόσιο, δωρεάν παιδικό σταθμό, αλλά κληρώνεται στο Πρόγραμμα, αναμένοντας με αγωνία να πάρει το πολυπόθητο “κουπόνι” στο χέρι. Τα υπόλοιπα, που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις, περιμένουν τις θέσεις που θα απομείνουν ή θα δώσουν οι δήμοι, φυσικά επί πληρωμή, αφού λειτουργούν ανταποδοτικά, και δεν χρηματοδοτούνται επαρκώς από το κράτος, ώστε να είναι δωρεάν για όλα τα παιδιά.
• Ακόμα κι αν, μετά από αγώνα δρόμου, πάρει το “εισιτήριο” φοίτησης δεν είναι σίγουρο ότι θα βρει παιδικό σταθμό, που θα έχει διαθέσιμες θέσεις, καθώς είναι λιγότερες από τις ανάγκες που υπάρχουν.
• Αφού περάσουν το κατώφλι του παιδικού σταθμού έρχονται αντιμέτωπα με τις συνέπειες της υποχρηματοδότησης, τις ελλείψεις σε προσωπικό, λιγοστά κρεβάτια που κληρώνονται, παλαιά κτίρια. Ενώ οι εργαζόμενοι στους παιδικούς σταθμούς στην πλειοψηφία τους εργάζονται με συμβάσεις, με αποτέλεσμα να ανακυκλώνονται κάθε χρόνο, χωρίς να γνωρίζουν για το εάν και πού θα δουλέψουν, με ό,τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό στην ποιότητα του έργου τους.
• Ολο το διάστημα της πανδημίας, οι παιδικοί σταθμοί οδηγήθηκαν στην εύκολη, φθηνότερη επιλογή του κλεισίματος, αφού για να παραμείνουν ανοιχτοί απαιτούνταν γενναία αύξηση της χρηματοδότησης. Τα παιδιά κλείστηκαν στο σπίτι για πολλούς μήνες και οι γονείς τους μπήκαν σε αναστολή εργασίας, ή εξάντλησαν τις άδειές τους, ή εργάζονταν εξ αποστάσεως, προσπαθώντας να συνδυάσουν τον επαγγελματικό με τον γονεϊκό τους ρόλο.
• Το νέο πλαίσιο – πρόγραμμα για τα παιδιά από 0 έως 4, που ανακοινώθηκε και πρόκειται να νομοθετηθεί, είναι εκτός πραγματικότητας σε σχέση με όσα ήδη υλοποιούν οι εργαζόμενοι με την αγάπη τους, μέσα στους παιδικούς σταθμούς. Θέλει να στριμώξει τις ανάγκες των παιδιών στις αντιδραστικές ανατροπές του χρόνου εργασίας, στα 10ωρα, στο ωράριο – λάστιχο που φέρνει ο νόμος Χατζηδάκη για τους εργαζόμενους γονείς. Τις ανατροπές στον σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, τα 10ωρα, τα “ελαστικά” ωράρια των γονιών.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση να χρηματοδοτηθεί γενναία ώστε να υλοποιηθεί με επιστημονικούς όρους η Προσχολική Αγωγή. Αυτό που προκρίνουν η ΕΕ και οι κυβερνήσεις είναι τρόποι παιδοφύλαξης, φθηνοί για το κράτος και χρήσιμοι για τους εργοδότες. Ετσι, στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης “Ελλάδα 2.0” προβλέπεται να επιδοτείται η φύλαξη των παιδιών, από πιστοποιημένες νταντάδες, στο σπίτι ή στους χώρους εργασίας! Τόσο σύγχρονο και καινοτόμο το σχέδιο της κυβέρνησης!

Απέναντι σε όλα αυτά, γονείς και εργαζόμενοι, βάζοντας στο επίκεντρο τις ανάγκες των μικρών παιδιών, δεν μπορούμε να πάμε πίσω από την ολόπλευρη, παιδαγωγική παρέμβαση στα κρίσιμα χρόνια της προσχολικής ηλικίας. Γιατί σε αυτά τα χρόνια μπαίνουν τα θεμέλια για την πιο στέρεη κοινωνική, γνωστική, κοινωνική, σωματική ανάπτυξη. Και αυτό απαιτεί κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό, κατάλληλους σύγχρονους χώρους και κτίρια, υλικοτεχνική υποδομή.

Η υποβάθμιση όλων των δομών Προσχολικής Αγωγής έχει ως συνέπειες τον αποκλεισμό των παιδιών στο σπίτι, τις νταντάδες και την “παιδοφύλαξη”.

Είναι ανάγκη να διεκδικήσουμε:

• Μια θέση για κάθε παιδί προσχολικής ηλικίας σε δημόσιες και δωρεάν παιδικούς σταθμούς, χωρίς κληρώσεις και αποκλεισμούς.
• Μόνιμη πρόσληψη του αναγκαίου προσωπικού, παιδαγωγικού, επιστημονικού, διοικητικού, καθαριότητας και βοηθητικού. Μονιμοποίηση όλων των εργαζομένων.
• Αναβάθμιση του παιδαγωγικού περιεχομένου, με αναβαθμισμένο επιστημονικό πρόγραμμα, μείωση της αναλογίας παιδιών / παιδαγωγών, σύγχρονα κτίρια που να υποστηρίζουν την καθημερινότητα με επιστημονικούς όρους.
• Ενισχυμένα μέτρα για το ασφαλές άνοιγμα, τη συνέχεια της λειτουργίας τους, με επαναλαμβανόμενα τεστ από τις αναγκαίες ειδικότητες, ατομικά μέσα προστασίας, ενημέρωση των εργαζομένων για τον εμβολιασμό.
• Σύγχρονο, δημόσιο, δωρεάν δίκτυο πρώιμης διάγνωσης από τις αναγκαίες ειδικότητες αναπτυξιολόγων, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και πρώιμης παρέμβασης από μόνιμο επιστημονικό προσωπικό, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές, χωρίς καμία εμπλοκή ιδιωτών, καμία οικονομική επιβάρυνση των γονέων, με την αποκλειστική ευθύνη του κράτους.

Γιωργος Αντωνακακης 

πηγη “Ρ”